У адпаведнасці з Законам Рэспублікі Беларусь ад 20 ліпеня 2007 г. № 271-З «Аб абыходжанні з адходамі» камунальныя адходы падлягаюць збору і выдаленню ў адпаведнасці са схемамі абыходжання з камунальнымі адходамі, якія распрацоўваюцца і зацвярджаюцца мясцовымі выканаўчымі і распарадчымі органамі па ўзгадненню з тэрытарыяльнымі органамі. Міністэрствы прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя, упаўнаважанымі дзяржаўнымі органамі і ўстановамі, якія ажыццяўляюць дзяржаўны санітарны нагляд.
У адпаведнасці з артыкулам 4 Закона Рэспублікі Беларусь
ад 16 ліпеня 2008 г. «Аб абароне правоў спажыўцоў жыллёва-камунальных паслуг», паслугі па халодным водазабеспячэнні, водаадвядзенні (каналізацыі), абыходжанні з цвёрдымі камунальнымі адходамі (далей – ТКА) з'яўляюцца асноўнымі жыллёва-камунальнымі паслугамі.
Паслуга па абыходжанні з ТКА аказваецца спажыўцам у абавязковым парадку і носіць бесперапынны характар арганізацыя жыллёва-камунальнай гаспадаркі, якая аказвае дадзеную паслугу, нясе пастаянныя затраты з гэтым звязаныя (заработная плата рабочых, транспартныя расходы і г.д.).
У адпаведнасці з артыкулам 29 Жыллёвага кодэкса Рэспублікі Беларусь абавязак унясення платы за жыллёва-камунальныя паслугі ўзнікае ва ўласніка жылога і (або) нежылога памяшкання з дня ўзнікнення права ўласнасці на гэтыя памяшканні. Адмова ад заключэння дагавора на аказанне асноўных жыллёва-камунальных паслуг не вызваляе ад унясення платы за фактычна аказаныя жыллёва-камунальныя паслугі.
Парадак налічэння платы за абарачэнне з ТКА вызначаны Палажэннем аб парадку разлікаў і ўнясення платы за жыллёва-камунальныя паслугі і платы за карыстанне жылымі памяшканнямі дзяржаўнага жыллёвага фонду, а таксама кампенсацыі расходаў на электраэнергію, зацверджанай пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 12 чэрвеня 2014 г. № 571 (далей - Палажэнне).
Згодна з пунктам 52 Палажэння плата за абыходжанне з цвёрдымі камунальнымі адходамі разлічваецца па субсідуемых тарыфах для насельніцтва зыходзячы з нарматыву адукацыі цвёрдых камунальных адходаў, устаноўленага мясцовымі выканаўчымі і распарадчымі органамі, і колькасці грамадзян, зарэгістраваных па месцы жыхарства.
Плата за абыходжанне з цвёрдымі камунальнымі адходамі ў дачыненні да аднакватэрных, блакіраваных жылых дамоў, у якіх адсутнічаюць зарэгістраваныя па месцы жыхарства і па месцы знаходжання, а таксама грамадзяне, якія заключылі дагаворы найму або дагаворы лізінгу жылога памяшкання без рэгістрацыі, не спаганяецца ў выпадку, калі грамадзянін - плацельшчык жыллёва-камунальных паслуг, які з'яўляецца ўласнікам і (або) уладальнікам і карыстальнікам дадзенага жылога дома (доляй у праве агульнай уласнасці на аднакватэрны, блакіраваны жылы дом), пісьмова звярнуўся з заявай у арганізацыю, якая прадстаўляе дадзеную паслугу або ажыццяўляе ўлік, разлік і налічэнне платы за жыллёва-камунальныя паслугі і платы за карыстанне жылымі памяшканнямі, аб прыпыненні аказання паслугі па абыходжанні з цвёрдымі камунальнымі адходамі з указаннем перыяду, але не больш за 6 месяцаў у каляндарным годзе.
Згодна з пунктам 3, 62 Палажэння, плата за жыллёва-камунальныя паслугі і плата за карыстанне жылым памяшканнем уносіцца, за кожны мінулы месяц не пазней за 25-е чысло наступнага за ім месяца, плацельшчыкі ЖКП, несвоечасова і (або) не ў поўным аб'ёме ўнеслі плату , выплачваюць пені ў памеры 0,3 працэнта ад не выплачанай ва ўстаноўлены тэрмін сумы за кожны дзень пратэрміноўкі.
У адпаведнасці з патрабаваннямі артыкула 34 Жыллёвага кодэкса Рэспублікі Беларусь спагнанне запазычанасці па плаце за жыллёва-камунальныя паслугі і (або) плаце за карыстанне жылым памяшканнем, кампенсацыі расходаў на электраэнергію, пені ў сувязі з такой запазычанасцю праводзіцца на падставе выканаўчых надпісаў натарыусаў, а таксама судовым парадку.
Даведачна: Згодна артыкула 197 Грамадзянскага кодэкса Рэспублікі Беларусь, агульны тэрмін іскавай даўнасці ўстанаўліваецца ў тры гады.
