Магутныя дрэвы з трэскам разляталіся на часткі. Больш за 5 тыс. га лесу пашкодзіла стыхія ў Магілёўскай вобласці

Навальнічны фронт бязлітасна прайшоўся па Магілёўскай вобласці - менш як за гадзіну непагадзь нарабіла шмат бяды: абарваны лініі электраперадачы, сарваны дахі дамоў, зломаны дрэвы, пашкоджаны аўтамабілі, ёсць пацярпелыя і загінуўшыя. Вялікія страты налічваюцца ў лясным фондзе - паводле папярэдніх даных, у рэгіёне пацярпела больш як 5 тыс. га. Ачуняўшы ад першага шоку, леснікі закасалі рукавы - неабходна прарабіць вялікую працу па ліквідацыі наступстваў стыхіі, а гэта зойме ні адзін месяц. Карэспандэнт БЕЛТА пабывала ў самым пацярпелым у вобласці ад разгулу непагадзі Быхаўскім раёне і даведалася, як людзі будуць вяртацца да ранейшага жыцця.

Тэрыторыя ўздоўж трасы Магілёў - Гомель у напрамку Быхава ўсё яшчэ нагадвае аб шквалістым ветры: расчышчана толькі дарожнае палатно, а абочыны ўсё яшчэ абсыпаны пышнымі зялёнымі кронамі і пераламанымі ў некалькіх месцах стваламі. Відавочцы гавораць, што ў самы пік стыхіі высокія і магутныя дрэвы з трэскам разляталіся на часткі, як тонкія запалкі, і хаатычна падалі на дарогу прама пад колы аўтамабіляў, заступаючы ім шлях. Каб ачысціць гэты ўчастак і даць рух транспарту, усе службы разам працавалі тут ноч. Нейкім цудам ніхто з кіроўцаў і пасажыраў не пацярпеў.

«Усё здарылася ў нядзелю каля 18.00, за гадзіну стыхія знішчыла дзясяткі гектараў здаровага лесу, - успамінае ляснічы Варанінаўскага доследна-вытворчага лясніцтва Сяргей Хапанцаў. - Мы адразу стварылі аператыўную брыгаду (трактар, вальшчыкі) і адправіліся расчышчаць трасу. Дрэвы цалкам перакрылі рух, людзі па дзве гадзіны не маглі праехаць гэты параўнальна невялікі ўчастак дарогі. Мы таксама падбіраліся да яго паступова - разразалі дрэвы і прасоўваліся ўсё далей, робячы праезд. На адрэзку за пяць кіламетраў дрэвы ляжалі сотнямі. Дзякуй богу, абышлося без ахвяр. Ужо з 7.00 панядзелка мы заняліся абследаваннем пашкоджаных участкаў лесу і прыступілі да адводу лесасек пад суцэльныя санітарныя высечкі».

Сяргей Хапанцаў адзначае, што ў 2022 годзе мясцовым леснікам ужо прыйшлося перажыць такую ​​ж складаную сітуацыю. Тады маштабы разбурэнняў дайшлі амаль да 800 га. «Для нас гэта было вельмі сур'ёзнае выпрабаванне, тым больш бураломаў было тры: зімой, вясной і летам. У 2023 годзе ўмовы надвор'я далі перадышку - і накрыла зноў. Усё гэта аднавіць - вельмі цяжкая праца, тым больш трэба ўсё рабіць аператыўна, пакуль драўніна не страціла сваю якасць».

Дырэктар Быхаўскага лясгаса Віктар Кузняцоў працуе ў сферы лясной гаспадаркі ўжо больш за 20 гадоў. За гэты час быхаўскай зямлі буйна не пашанцавала двойчы - зараз і ў 2022 годзе. «На маёй памяці гэта два самыя магутныя бураломы, якія нанеслі сур'ёзны ўдар па лясным фондзе, - падкрэсліў ён. - На базе нашага лясгаса ўжо быў абласны штаб, дзе ў тым ліку вырашалася пытанне па прыцягненню дапамогі ў распрацоўцы пашкоджаных участкаў і лесасек з іншых раёнаў. На выручку гатовы прыйсці многія, і ў першую чаргу лясгасы нашай вобласці».

У першую чаргу перад леснікамі стаяла задача расчысціць дарогі і пад'язныя шляхі, аказаць дапамогу ЖКГ і энергетыкам, каб вярнуць святло ў прыватныя дамы і дзяржустановы. Пасля завяршэння экстраных работ настаў час навядзення парадку, і ў першую чаргу - вызначыць пашкоджаныя ўчасткі і акрэсліць іх межы, каб у максімальна кароткія тэрміны выпісаць лесарубачныя білеты і пачаць расчыстку пацярпелых тэрыторый.

«У найкароткія тэрміны неабходна прыступіць да распрацоўкі гэтых лесасек, паколькі яны бураломныя, - удакладніў ён. - Калі ветравал, асноўная маса лесу вывернута з каранёвай лапай, таму яе нарыхтоўка ідзе ў больш працяглыя тэрміны без страты якасці драўніны. А тут парушана структура дрэва, бо яно ламалася ў некалькіх месцах адразу - валокны разарваныя і падчас апрацоўкі на станку проста рассыпаюцца. Працэнт дзелавой драўніны пры буралому рэзка падае. Калі раней здаровы дрэвастой пайшоў бы на выраб зрубаў і піламатэрыялаў добрай якасці, пасля такой стыхіі, хутчэй за ўсё, сапсаваная драўніна будзе адпраўлена на перапрацоўку і стане паперай».

Па словах генеральнага дырэктара Магілёўскага ДВЛГА Сяргея Максімовіча, шквалісты вецер ішоў з Гомельскай вобласці. Набраўшы разгон, ён літаральна маментальна змёў ўсё на сваім шляху. «Прагназаваны ўрон - больш за 1,2 тыс. га суцэльных санітарных высечак, - падкрэсліў ён. - Пацярпелі ўсе лясгасы Магілёўскай вобласці, аднак больш за ўсіх Быхаўскіх - больш за 800 га патрабуюць суцэльных санітарных высечак і больш за 2 тыс. га - уборкі ад захламленасці. Дарэчы, каля 80 працэнтаў буралому - хваёвыя пароды, 20 працэнтаў - змешаныя. Пастаўлены канкрэтныя задачы па ўстараненню наступстваў, вызначаны тэрміны па распрацоўцы, будуць задзейнічаны ўсе рэзервы. На сёння на ліквідацыі наступстваў стыхіі працуюць ужо каля 1 тыс. чалавек. Будзе задзейнічана і ўся шматаперацыйная тэхніка, да лесанарыхтоўкі будуць прыцягвацца індывідуальныя прадпрымальнікі».

Сяргей Максімовіч адзначыў, што, на жаль, гэта не першыя бураломы ў Магілёўскай вобласці, таму вопыт па ўстараненні наступстваў стыхійных бедстваў ёсць. І на сёння стаіць задача арганізаваць для работнікаў, якія працуюць на расчыстцы лесу, дастойныя і бяспечныя ўмовы працы і адпачынку, добрае харчаванне, камфортнае пражыванне і своечасовае медабслугоўванне. «На жаль, стыхія не выбірае, дзе і калі здарыцца, але мы справімся, людзі зараджаны ў гэтым напрамку», - падкрэсліў ён.

Ён таксама дадаў, што кіраўніцтвам краіны пастаўлены найкарацейшыя тэрміны для ўстаранення наступстваў навальнічнага фронту. «У планах да 1 кастрычніка - ліквідаваць усе наступствы па суцэльных санітарных рубках, да 1 лістапада - па суцэльных санітарных рубках у цяжкадаступных месцах (забалочаных, з цяжкімі пад'язнымі шляхамі), да 1 лютага - справіцца з уборкай лесу ад захламленасці ў глыбіні масіваў. У бліжэйшыя год-паўтара на гэтых плошчах будзе ісці лесааднаўленне», - сказаў на заканчэнне Сяргей Максімовіч.

БЕЛТА