Ці магчыма прадастаўленне шматдзетнай маці, якая працуе па графіку зменнасці, аднаго дадатковага свабоднага ад працы дня на тыдзень, які прыпадае на суботу або нядзелю, і як зрабіць яго аплату?
Адказ:
Прадастаўленне маці, якая выхоўвае траіх і больш дзяцей ва ўзросце да шаснаццаці гадоў, па яе пісьмовай заяве аб прадстаўленні аднаго дадатковага вольнага ад працы дня ў тыдзень з аплатай у памеры сярэдняга дзённага заробку гарантуецца нормамі абзаца другога артыкула 265 Працоўнага кодэкса Рэспублікі Беларусь (далей – ПК).
Парадак і ўмовы прадастаўлення аднаго дадатковага вольнага ад працы дня ў тыдзень з аплатай у памеры сярэдняга дзённага заробку вызначаны ў адпаведнай інструкцыі, зацверджанай пастановай Міністэрства працы і сацыяльнай абароны Рэспублікі Беларусь ад 11.06.2014 № 34 (далей – Інструкцыя № 34).
Згодна з абзацам трэцім часткі першай пункта 2 Інструкцыі № 34 адной з умоў для прадастаўлення свабоднага дня ў тыдзень з’яўляецца занятасць на працы пяць ці шэсць рабочых дзён з працягласцю працоўнага часу ў гэты працоўны тыдзень не меншай за ўстаноўленую ў артыкулах 112-114 ПК.
У адпаведнасці з пунктам 6 інструкцыі № 34 пры вызначэнні права работніка на свабодны дзень у тыдзень працоўны тыдзень разглядаецца ў межах каляндарнага тыдня (з панядзелка па нядзелю ўключна), працоўны дзень –у межах сутак (ад 0 да24 гадзін уключна), у тыднёвую працягласць працоўнага часу ўключаецца працягласць прадастаўленага ў гэты тыдзень свабоднага дня на тыдзень.
Указаная норма не ўтрымлівае забароны на прадастаўленне вольнага ад працы дня ў тыдзень, які прыпадае на суботнія і (або) нядзельныя дні тыдня.
Калі працягласць працоўнага часу за тыдзень у адпаведнасці з графікам зменнасці складае 43 гадзіны, такім чынам, у гэты працоўны тыдзень работнік мае права на дадатковы свабодны дзень на тыдзень.
Што тычыцца пытання аплаты свабоднага дня ў тыдзень, то ў адпаведнасці з пунктам 13 Інструкцыі № 34 за час прадастаўлення свабоднага дня ў тыдзень за работнікам захоўваецца сярэдні дзённы заробак, які вызначаецца ў парадку, устаноўленым заканадаўствам.
Пры вылічэнні сярэдняга заробку, які захоўваецца за работнікам за прадастаўлены яму свабодны дзень на тыдзень, неабходна кіравацца нормамі главы 3 Інструкцыі аб парадку вылічэння сярэдняга заробку, які захоўваецца ў выпадках, прадугледжаных заканадаўствам, зацверджанай пастановай Міністэрства працы Рэспублікі Беларусь ад 10.04.2000 № 47 (далей –Інструкцыя № 47).
У адпаведнасці з часткай першай пункта 19 Інструкцыі № 47 памер сярэдняга заробку вызначаецца памнажэннем сярэднядзённага (сярэднегадзіннага) заробку на колькасць рабочых дзён(гадзін), якія падлягаюць аплаце.
Такім чынам, зыходзячы з прыведзеных нормаў пункта 6 інструкцыі № 34 і пункта 19 інструкцыі № 47, работніку павінен быць захаваны сярэдні заробак за свабодны дзень у тыдзень у межах сутак ад 0 да 24 гадзін уключна. За працоўныя гадзіны, прадугледжаныя графікам зменнасці для гэтага працоўнага дня.
