У адпаведнасці з пунктам 15 Палажэння аб парадку распараджэння дзяржаўнай маёмасцю, зацверджанага Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 10 мая 2019 г. № 169 «Аб распараджэнні дзяржаўнай маёмасцю» пры адчужэнні або перадачы без пераходу права ўласнасці на платнай аснове нерухомай і рухомай маёмасці пакупніку па яго пісьмовай заяве прадастаўляецца растэрміноўка аплаты такой маёмасці на тэрмін да трох гадоў са штомесячнай індэксацыяй плацяжоў з дня заключэння дагавора куплі-продажу, калі іншае не ўстаноўлена палажэннем або Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь.
Растэрміноўка аплаты са штомесячнай індэксацыяй плацяжоў з дня заключэння дагавора куплі-продажу ў адпаведнасці з часткай першай гэтага пункта прадастаўляецца пакупніку на тэрмін, пазначаны ў заяве аб яе прадастаўленні, пры заключэнні дагавора куплі-продажу.
Пакупнік мае права выканаць абавязацельства па аплаце маёмасці датэрмінова.
Парадак разліку плацяжоў пры прадастаўленні растэрміноўкі аплаты кошту дзяржаўнай маёмасці ў выпадку яе продажу ўстаноўлены пастановай Дзяржкаммаёмасці ад 22 кастрычніка 2019 г. № 14 (далей – Пастанова № 14). Пастанова № 14 ўступіла ў сілу з 15 лістапада 2019 г.
Пастановай № 14 рэгулююцца адносіны па растэрміноўцы аплаты кошту маёмасці, якая знаходзіцца як ва ўласнасці Рэспублікі Беларусь, так і ў камунальнай уласнасці.
Пры заключэнні дагавора куплі-продажу растэрміноўка аплаты дзяржаўнай маёмасці прадастаўляецца прадаўцом пакупніку па яго пісьмовай заяве, пададзенай да заключэння дагавора куплі-продажу. Пры гэтым перыяд растэрміноўкі вызначае сам пакупнік у заяве аб яе прадастаўленні. Адмаўленне прадаўцом у прадастаўленні адтэрміноўкі або памяншэнне запрошанага тэрміну яе прадстаўлення Указам № 169 не прадугледжаны.
Сума растэрміноўкі складаецца з першапачатковага плацяжу і штомесячных плацяжоў, якія падлягаюць індэксацыі.
Памер першапачатковага плацяжу з улікам раней унесенай сумы задатку ўстанаўліваецца прадаўцом і павінен складаць не менш за 20 працэнтаў ад цаны продажу маёмасці.
Тэрмін унясення першапачатковага плацяжу па дамове куплі-продажу дзяржаўнай маёмасці не павінен перавышаць 30 каляндарных дзён з дня заключэння такога дагавора. З улікам нормы артыкула 192 Грамадзянскага кодэкса Рэспублікі Беларусь пачатак гэтага 30-дзённага тэрміну пачынаецца са дня, наступнага за днём заключэння дагавора куплі-продажу.
Пры гэтым месяц, на працягу якога неабходна выплаціць першапачатковы плацеж, уключаецца ў час растэрміноўкі.
Пры заключэнні дагавора куплі-продажу ў дачыненні да двух і больш аб’ектаў маёмасці, калі першапачатковы плацёж роўны кошту аднаго з такіх аб’ектаў або большы за гэты кошт, Пастановай № 14 прадугледжваецца права па пагадненні бакоў залічваць яго ў кошт аплаты такога аб’екта. Гэта дазволіць зняць абмежаванні па здзяйсненні юрыдычна значных дзеянняў з такой маёмасцю, напрыклад, накіраваных на атрыманне, пры неабходнасці, крэдытных рэсурсаў з мэтай паляпшэння яе характарыстык.
Астатняя сума кошту маёмасці аплачваецца штомесяц роўнымі долямі (далей – штомесячныя плацяжы), пачынаючы з месяца, наступнага за месяцам, у якім скончыўся тэрмін аплаты першапачатковага плацяжу.
Гэтыя штомесячныя плацяжы індэксуюцца зыходзячы з індэксаў цэн вытворцаў прамысловай прадукцыі вытворча-тэхнічнага прызначэння (далей – індэксы цэн), якія публікуюцца Нацыянальным статыстычным камітэтам (далей – Белстат) у месяцы, у якім неабходна аплаціць штомесячны плацёж.
Дадаткова гэтыя індэксы цэн штомесяц не пазней за 20-га чысла размяшчаюцца на сайце Дзяржкаммаёмасці gki.gov.by у раздзеле Галоўная/бізнэс/індэксы цэн, якія прымяняюцца пры растэрміноўцы аплаты кошту дзяржаўнай маёмасці.
У выпадку наступнай карэкціроўкі раней апублікаваных на сайце Белстата індэксаў коштаў пераразлік штомесячнага плацяжу не праводзіцца. На сайце Дзяржкаммаёмасці захоўваюцца значэнні першапачаткова апублікаваных індэксаў коштаў.
Першы праіндэксаваны штомесячны плацёж роўны здабытку штомесячнага плацяжу і апублікаванага індэкса коштаў.
Другі і наступныя праіндэксаваныя штомесячныя плацяжы роўныя здабытку штомесячнага плацяжу і апублікаваных індэксаў цэн, пачынаючы з месяца, наступнага за месяцам выплаты першапачатковага плацяжу па месяц унясення бягучага штомесячнага плацяжу.
Калі памер апублікаванага індэкса цэн складае менш за 100 працэнтаў, праіндэксаваны штомесячны плацёж не можа быць меншы за штомесячны плацёж.
Падпунктам 1.6 пункта 1 Пастановы № 14 прадугледжаны абавязак прадаўца штомесяц не пазней за 20-га чысла апавяшчаць пакупніка аб ужытых індэксах цэн і памеры праіндэксаванага штомесячнага плацяжу.
Тэрміны і спосабы апавяшчэння фіксуюцца ў дагаворы куплі-продажу па дагаворы бакоў (у тым ліку пасродкам факсімільнай, электроннай ці іншай сувязі або з выкарыстаннем глабальнай камп’ютарнай сеткі інтэрнэт).
Пакупнік мае права выканаць абавязацельства па аплаце маёмасці датэрмінова (шляхам унясення аднаразовай аплаты альбо звыш устаноўленых штомесячных плацяжоў).
Пры гэтым грашовыя сродкі, якія ўносяцца пакупніком звыш штомесячнага плацяжу ў мэтах датэрміновага выканання абавязацельстваў па аплаце маёмасці, індэксуюцца ім самастойна, зыходзячы з індэксаў цэн, якія ўжываюцца для ажыццяўлення бягучага штомесячнага плацяжу.
