«Грамадзяне стануць менш уразлівымі». Што зменіцца з 1 чэрвеня ў крэдытаванні і будаўніцтве жылля

З 1 чэрвеня ўступаюць у сілу падпісаныя 6 сакавіка кіраўніком дзяржавы ўказы нумар 94 і нумар 95, накіраваныя на ўдасканаленне падыходаў да парадку будаўніцтва і крэдытавання жылля. Як заканадаўчыя навелы адаб'юцца на тэрмінах атрымання кватэр і да якіх змен рыхтавацца чаргавікам, расказала намеснік начальніка галоўнага ўпраўлення будаўніцтва і жыллёвай палітыкі Міністэрства архітэктуры і будаўніцтва Іна Пінкоўская.

Так, галоўная мэта ўказа нумар 95 «Аб дзяржаўнай падтрымцы пры жыллёвым будаўніцтве», паводле слоў спецыяліста, заключаецца ў стварэнні агульнага ўсёабдымнага дакумента па прадастаўленні грамадзянам дзяржаўнай падтрымкі пры паляпшэнні жыллёвых умоў. У ім аб'яднаны ўсе формы такой падтрымкі, якія існуюць у краіне. Прадстаўнік Мінбудархітэктуры падкрэслівае: дакумент выкладзены простай і даступнай мовай, зразумелай як прафесіяналам, якія будуць ім кіравацца для прыняцця рашэнняў, так і далёкім ад будаўніцтва людзям, якія жадаюць палепшыць свае жыллёвыя ўмовы шляхам узвядзення жылля з дзяржаўнай падтрымкай.

Памеры дзяржпадтрымкі ўстаноўлены на дзейным узроўні, захоўваюцца і катэгорыі, якія маюць на яе права, як і парадак і ўмовы прадастаўлення дзяржпадтрымкі. Указ прадугледжвае тры формы дзяржпадтрымкі пры будаўніцтве або набыцці жылля. На льготныя крэдыты на будаўніцтва аднакватэрных жылых дамоў, кватэр у блакіраваных жылых дамах, а таксама на набыццё аднакватэрных жылых дамоў, кватэр у шматкватэрных або блакіраваных жылых дамах, пабудаваных па дзяржзаказу, можа прэтэндаваць 21 катэгорыя грамадзян. Аднаразовыя субсідыі на будаўніцтва або набыццё жылля даступны 17 катэгорыям грамадзян. Фінансавая дапамога дзяржавы ў вяртанні запазычанасці па льготных крэдытах выдзяляецца шматдзетным і маладым сям'я пры нараджэнні дзяцей. Разам з тым, як было адзначана, асобныя катэгорыі грамадзян могуць мець права на ўсе формы дзяржаўнай падтрымкі.

«Захаваны і кірункі выкарыстання льготных крэдытаў і аднаразовых субсідый. «Чаргонікі, якія маюць права на атрыманне дзяржпадтрымкі, могуць з іх выкарыстаннем узвесці або рэканструяваць індывідуальны жылы дом падрадным або гаспадарчым спосабам, маюць права і на набыццё жылога памяшкання, пабудаванага па дзяржаўнай замове», - дадала Іна Пінкоўская. - Шматдзетным сем'ям пры выкарыстанні льготных крэдытаў або аднаразовых субсідый дазваляецца набыць жыллё на першасным ці другасным рынку. Дадаткова прадугледжана: у населеных пунктах да 20 тыс. ільготныя крэдыты будуць давацца для куплі жылля як на першасным рынку (пабудаванага па дзяржаўным заказе), так і на другасным. Гэтая норма падрыхтавана для паступальнага развіцця невялікіх населеных пунктаў».

Сярод асноўных навацый указа - выключэнне грамадзян з удзелу ў працэсе долевага будаўніцтва і прадастаўленне льготных крэдытаў толькі на куплю кватэр у шматкватэрных жылых дамах, пабудаваных па дзяржаўнай замове. Пры гэтым намеснік начальніка галоўнага ўпраўлення будаўніцтва і жыллёвай палітыкі звяртае ўвагу, што па індывідуальных жылых дамах захоўваецца крэдытаванне на будаўніцтва і пакупку. Акрамя таго, субсідыі на пагашэнне доўгу і працэнтаў па камерцыйных крэдытах на будаўніцтва жылля замяшчаюцца льготнымі крэдытамі.

У той жа час свежым указам нумар 94 у новай рэдакцыі выкладаецца ўказ ад 8 мая 2013 года нумар 215, якім уведзены механізм дзяржаўнага заказу на будаўніцтва жылля. Сутнасць дзяржзаказу ў тым, што ўзвядзенне жылых дамоў вядзецца дзяржзаказчыкамі (УКБ і іншымі дзяржаўнымі арганізацыямі) без прыцягнення грамадзян на этапе будаўніцтва. Льготны крэдыт на будаўніцтва жылога дома даецца арганізацыі-заказчыку. Пасля ўводу дома ў эксплуатацыю і заключэння дагавораў куплі-продажу з грамадзянамі запазычанасць па льготных крэдытах пераафармляецца на грамадзян.

«На тэмпах будаўніцтва жылля гэта ніяк не адаб'ецца, проста шматкватэрныя жылыя дамы, якія раней узводзіліся па долевых дагаворах або ў складзе жыллёва-будаўнічых спажывецкіх кааператываў, пераводзяцца на будаўніцтва па дзяржзаказе, - пракаментавала супрацоўнік Мінбудархітэктуры. - Такі спосаб больш прымальны для грамадзян, так як з гэтага часу яны не сутыкнуцца з пераносамі тэрмінаў уводу жылля ў эксплуатацыю або змяненнем кошту кватэры ў працэсе яе будаўніцтва, адпаведна, адпадзе неабходнасць браць крэдыт падчас будоўлі. Пасля завяршэння будаўніцтва заказчык атрымае поўнасцю гатовую для пражывання кватэру. Ніякіх праблем не ўзнікне дакладна».

Указ прадугледжвае магчымасць будаўніцтва ў шматкватэрным жылым доме часткі кватэр па дзяржаўнай замове і частцы кватэр за кошт сродкаў бюджэту для прадастаўлення грамадзянам у якасці арэнднага і сацыяльнага жылля. У ліку падрыхтаваных навацый таксама продаж жылля, пабудаванага па дзяржзаказу, усім грамадзянам, якія знаходзяцца на ўліку маючых патрэбу ў паляпшэнні жыллёвых умоў, тады як цяпер - толькі тым, хто мае права на дзяржпадтрымку.

Усе змены ўступаюць у сілу з 1 чэрвеня 2025 года. Дзяржаўная падтрымка па жылых дамах, узвядзенне якіх пачата да названай даты, будзе весціся на ранейшых умовах.

БЕЛТА