У сучасным свеце адукацыя становіцца асноўнай умовай ўстойлівага развіцця дзяржавы – Андрэй Заблоцкі

У сучасным свеце адукацыя становіцца асноўнай умовай устойлівага развіцця дзяржавы. На гэта звярнуў увагу, выступаючы сёння на абласным педагагічным савеце, начальнік галоўнага ўпраўлення адукацыі Магілёўскага аблвыканкама Андрэй Заблоцкі.

На пленарным пасяджэнні не толькі ўшаноўвалі найлепшых педагогаў, ветэранаў педагагічнай працы, маладых спецыялістаў. Тут таксама падвялі вынікі папярэдняга навучальнага года, вызначылі стратэгічныя арыенціры дзейнасці. «Аналіз дасягненняў і недахопаў працы – неабходныя ўмовы для вызначэння задач на перспектыву, развіцця ўсёй сістэмы адукацыі, пачынаючы з дашкольнай», – канстатаваў Андрэй Заблоцкі.

У Магілёўскай вобласці функцыянуе 476 устаноў, што рэалізуюць праграмы дашкольнай адукацыі, Гэтыя ўстановы наведвае больш за 45 тыс. дзяцей. Варыятыўнасць адукацыйнага працэсу, арыентаваная на індывідуальнасць дзіцяці і запыты яго сям’і, забяспечана за кошт разнастайнасці відаў такіх устаноў і актыўнага ўкаранення новых формаў працы: матчыны школы, адаптацыйныя групы, якія створаны ва ўсіх раёнах. Гэтыя мерапрыемствы дазволілі ахапіць дашкольнай адукацыяй 97,7% дзяцей ва ўзросце ад 3 да 6 гадоў і захаваць стабільным паказчык на працягу многіх гадоў.

Зняццю праблемы размеркавання дзяцей ва ўстановы па месцы жыхарства спрыяе будаўніцтва садоў у мікрараёнах інтэнсіўнай жылой забудовы. У бягучым годзе будуць уведзены ў эксплуатацыю два: на 240 месцаў у Бабруйску і на 75 месцаў у Слаўгарадзе. За апошнія гады ў шэрагу рэгіёнаў задзейнічаны ўнутраныя рэзервы. Тыпавыя будынкі дзіцячых садкоў, якія раней эксплуатаваліся не па прызначэнні, вернуты ў сетку дашкольнай адукацыі.

І ўсё ж, нягледзячы на прымаемыя меры, пытанне забеспячэння дашкольнымі ўстановамі адукацыі ў крокавай даступнасці да канца яшчэ не вырашана. Нясвоечасова праводзіцца работа на месцах па аснашчэнні сродкамі навучання, як адзначыў Андрэй Заблоцкі. 

«Мы дасягнулі станоўчых вынікаў у якасці агульнай сярэдняй адукацыі. Перш за ўсё, у развіцці здольнасцей навучэнцаў», – падкрэсліў начальнік галоўнага ўпраўлення па адукацыі. 

Сёння ў структуру агульнай сярэдняй адукацыі Магілёўскай вобласці ўваходзіць 341 установа з кантынгентам навучэнцаў 113 тысяч. Па выніках 2019/2020 навучальнага года ў 68% школьнікаў высокі і дастатковы ўзроўні ведаў. Сярэдні бал атэстата – 8,5 і больш – мае 31% выпускнікоў сярэдняй школы, што адпавядае паказчыку мінулага года.

Атэстаты асаблівага ўзору з узнагароджаннем залатымі (сярэбранымі) медалямі атрымаў 341 выпускнік XI класа, пасведчанні аб агульнай базавай адукацыі з адзнакай выдадзены 465 выпускнікам IX класаў.

На рэспубліканскім этапе алімпіяды па вучэбных прадметах у агульным рэйтынгу сярод абласцей каманда Магілёўскай вобласці заняла I месца, заваяваўшы 36 дыпломаў.

За апошнія 2 гады прадстаўнікі рэгіёна прывезлі 9 медалёў рознай вартасці з міжнародных алімпіяд па хіміі, геаграфіі, матэматыцы, фізіцы і інфарматыцы.

На цэнтралізаваным тэставанні атрымана 25 стабальных вынікаў.

«Такія вынікі – следства высокай матывацыі навучэнцаў, узроўню іх падрыхтоўкі, прафесіяналізму педагогаў», – упэўнены Андрэй Заблоцкі.

Ён звярнуў увагу, што ўкараненне інфармацыйна-камунікатыўных тэхналогій у розныя сферы дзейнасці прыводзіць да лічбавай трансфармацыі эканомікі і патрабуе далейшай інфарматызацыі адукацыі. Для забеспячэння гэтага працэсу сістэматычна абнаўляецца камп’ютарная тэхніка. Падключаны сэрвіс «Электронны дзённік / электронны журнал» у 170 установах агульнай сярэдняй адукацыі. Выкарыстоўваюцца сістэмы дыстанцыйнага навучання. Вынікам праводзімай работы з’яўляецца павышэнне актыўнасці ўдзелу школьнікаў у розных міжнародных і рэспубліканскіх інтэрнэт-алімпіядах, анлайн-турнірах.

Андрэй Заблоцкі дадаў: у эпідэміялагічнай сітуацыі ўстановамі адукацыі вобласці былі створаны неабходныя ўмовы для арганізацыі анлайн-навучання ў чацвёртай чвэрці. «Вучыць і вучыцца ў дыстанцыйным рэжыме было няпроста. Сур’ёзна вырасла нагрузка на педагогаў, трэба было хутка асвойваць новыя тэхналогіі, наладзіць саму тэхніку, інакш рыхтавацца і да ўрокаў, – падкрэсліў ён. – Думаю, што і для бацькоў важнасць настаўніцкай працы адкрылася па-новаму. Навучальны працэс літаральна праходзіў у іх на вачах, бо ў асноўным дзеці займаліся дома. Хачу адзначыць, што наша сістэма адукацыі і нашы школьнікі, студэнты, педагогі вытрымалі гэтыя выпрабаванні годна».

На сайтах устаноў адукацыі з’явіліся раздзелы «Індывідуальнае навучанне», на рэсурсе УА «МДАІРА» пачаў працаваць партал «У дапамогу настаўніку», на якім былі размешчаны падрыхтаваныя сіламі найлепшых педагогаў вобласці відэаурокі і заданні для самастойнай працы па ўсіх вучэбных прадметах.

У бягучым навучальным годзе па абноўленых вучэбных праграмах будуць займацца навучэнцы 10 класаў, расказаў Андрэй Заблоцкі. Праграма 11 класа будзе разгружана, вызваліцца час для вывучэння факультатыўных курсаў, што дазволіць перайсці да навучання па індывідуальных вучэбных планах, павялічваючы іх варыятыўны складнік. Навучэнцы 8–9 класаў атрымаюць магчымасць вывучаць асобныя прадметы на павышаным узроўні. «Пры абнаўленні навучальных праграм улічаны паўната і паслядоўнасць вывучаемага матэрыялу, мэтазгоднасць вывучэння матэрыялу ў канкрэтным класе, рацыянальнасць размеркавання навучальнага часу на вывучэнне асобных тэм і раздзелаў», – падкрэсліў начальнік галоўнага ўпраўлення па адукацыі. 

Яшчэ адным напрамкам разгрузкі навучэнцаў стане сумяшчэнне выпускных экзаменаў з цэнтралізаваным тэставаннем. «Даныя праведзенага незалежнага даследавання паказваюць, што большасць апытаных бацькоў, настаўнікаў і саміх вучняў падтрымлівае сумяшчэнне з тэставаннем выпускных экзаменаў па мовах і матэматыцы і нават увядзенне для ўсіх навучэнцаў профільных класаў выпускнога экзамену па замежнай мове», – канстатаваў Андрэй Заблоцкі.

Працягнуць працаваць 10 і 11 класы педагагічнай і аграрнай накіраванасці. З гэтага навучальнага года будуць адкрыты спартыўныя класы, афіцыйны статус набудуць класы ваенна-патрыятычнай накіраванасці.

Не спыняецца набыццё сучаснага навучальнага абсталявання ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі. У мінулым навучальным годзе ажыццяўлялася яго цэнтралізаваная пастаўка для кабінетаў хіміі і біялогіі. У 2020/2021 навучальным годзе сучаснымі станкамі, абсталяваннем, нагляднымі дапаможнікамі і 3D-прынтарамі будуць аснашчаны кабінеты працоўнага навучання.

У сістэме спецыяльнай адукацыі адзначаецца павелічэнне колькасці дзяцей, якія атрымліваюць веды ў класах, групах інтэграванага навучання і выхавання, пунктах карэкцыйна-педагагічнай дапамогі, што сведчыць аб тым, што інклюзіўныя ідэі знаходзяць у грамадскай свядомасці ўсё большае разуменне і прызнанне.

Якасць сучаснай адукацыі вызначаецца не толькі яе зместам і адукацыйнымі тэхналогіямі, але і кадравым складам, як адзначыў Андрэй Заблоцкі. Педагагічныя работнікі вобласці маюць даволі высокі адукацыйны ўзровень: каля 90% – з вышэйшай адукацыяй.

У 2020 годзе для работы ва ўстановы адукацыі рэгіёна накіравана 486 маладых спецыялістаў, якія навучаліся на педагагічных спецыяльнасцях. 200 выпускнікоў (41%) атрымалі сваё першае працоўнае месца ў навучальных установах, размешчаных у сельскай мясцовасці.

Гаворачы аб прафесійна-тэхнічнай і сярэдняй спецыяльнай адукацыі, Андрэй Заблоцкі звярнуў увагу, што яна з’яўляецца адной з найважнейшых крыніц фарміравання кадравага патэнцыялу галін эканомікі і сацыяльнай сферы. Структура прафадукацыі вобласці сёння ўключае 43 установы, у тым ліку 7 вышэйшых з улікам філіялаў.

У 2020 годзе выпуск з устаноў прафесійнай адукацыі вобласці склаў 5,1 тыс. чалавек. Падрыхтавана 3,1 тыс. рабочых (служачых) з прафесійна-тэхнічнай і 2 тыс. спецыялістаў з сярэдняй спецыяльнай адукацыяй. «Мы захавалі дасягнутыя пазіцыі па працаўладкаванні выпускнікоў, забяспечыўшы патрэбы рынку працы рэгіёна, – адзначыў Андрэй Заблоцкі. – Адраснасць падрыхтоўкі кадраў рабочых дазваляе не дапускаць рэгістрацыі ў цэнтрах занятасці выпускнікоў. Гэта найлепшы паказчык сярод рэгіёнаў рэспублікі».

У завяршэнне ён падкрэсліў, што да адукацыі нельга адносіцца толькі як да працэсу назапашвання і перадачы ведаў. У сучасных умовах асноўная задача – выхаваць грамадзяніна-патрыёта сваёй краіны, развіць яго аналітычныя здольнасці, уменне крытычна думаць.