У тралейбусах Магілёва можна аплаціць праезд банкаўскай картай

З сённяшняга дня ва ўсіх тралейбусах Магілёва даступна аплата праезду банкаўскай картай. Пра гэта на прэс-канферэнцыі з прадстаўнікамі рэспубліканскіх і рэгіянальных сродкаў масавай інфармацыі расказаў намеснік старшыні аблвыканкама Генадзь Дзенгалёў. Удзел у сустрэчы таксама прынялі генеральны дырэктар ААТ «Магілёўаблаўтатранс» Дзмітрый Зубрыновіч, дырэктар Рэгіянальнай дырэкцыі № 600 па Магілёўскай вобласці ААТ «Сбер Банк» Сяргей Захвіцэвіч, дырэктар Магілёўскай філіі «Тралейбусны парк № 1» ААТ «Магілёўаблаўтатранс» Сяргей Манастырэнка.

Як распавёў Генадзь Дзенгалёў, такі спосаб аплаты не навіна - з ім знаёмыя жыхары і госці сталічнага метро і прыгарадных цягнікоў. Аднак у рэалізацыі праекта ў абласным цэнтры былі свае асаблівасці: «У нашым выпадку патрабавалася маштабная ўстаноўка валідатараў на рухомым складзе, таму падрыхтоўчая работа была крыху больш складанай, аднак вынік таго варта, як мы ўжо паспелі ацаніць падчас пілотнага праекта», - пазначыў ён.

Пры гэтым намеснік старшыні аблвыканкама падкрэсліў, што гэта пазбаўляе пасажыра ад своечасовага пошуку і набыцця папяровага білета, яго наступнага кампаставання. А таксама вырашаецца праблема з адсутнасцю наяўных грошай пры неабходнасці куплі праязнога талона непасрэдна ў салоне транспартнага сродку. Дастаткова пры ўваходзе прыкласці да валідатара карту, якая сёння ёсць практычна ў кожнага.

«Гэта значыць любы чалавек, які прыязджае да нас у горад, без праблем становіцца пасажырам гарадскога грамадскага транспарта. Галоўнае, каб у яго ў руках быў банкаўскі інструмент у выглядзе плацежнай карты», - растлумачыў ён.

Генадзь Дзенгалёў таксама звярнуў увагу на тое, чым новы спосаб аплаты адрозніваецца ад ужо існуючага з дапамогай QR-кода праз сістэмы «Аплаці» і дадатак M-Belarusbank: «Галоўнае, што пры аплаце картай не трэба дадатковых дзеянняў. Аплата бескантактавай банкаўскай карткай у транспарце адбываецца гэтак жа звыкла, як пакупка тавараў на касе ў краме. Пры гэтым не патрабуецца сканаваць QR-код, усталёўваць якое-небудзь прыкладанне ў смартфон і прывязваць да яго картку. Бескантактавая банкаўская картка заўсёды з сабой, і яе не патрабуецца асобна набываць і папаўняць, як пластыкавы электронны праязны».

Адна карта - адзін білет, «віртуальныя» праязныя - у перспектыве

Дарэчы, як распавёў Генадзь Дзенгалёў, у перспектыве, па меры росту пасажырапатоку, будзе ўкаранёна і магчымасць пакупкі «віртуальных» праязных: «Гэтая задача ёсць, мы яе разумеем, ведаем, як яе рэалізаваць. Пашырэнне паслуг будзе адбывацца паступова, па меры адаптавання грамадзян да новай сістэмы аплаты праезду».

Так, напрыклад, ён расказаў аб тым, што пакуль з карты магчыма толькі аднаразовая аплата за паездку, гэта значыць за некалькі чалавек адразу аплаціць не атрымаецца. Цяпер гэта зроблена наўмысна, каб чалавек памылкова не аплаціў двойчы. Далей у сістэму будуць уносіцца змены. Таксама гэты спосаб дасць магчымасць аналізаваць напрамкі і аб'ём пасажырапатокаў і ў залежнасці ад гэтага рэгуляваць колькасць транспарту на кожным канкрэтным маршруце. У сувязі з гэтым у сістэме прадугледжаны і ўлік ільготных катэгорый пасажыраў, самая масавая з якіх - навучэнцы. Таму зараз банкамі распрацоўваецца прапанова па мультыфункцыянальнай карце для юных пасажыраў. Якая дазволіць карыстацца як ільготай пры праездзе, так і магчымасцю аплаты ў летні перыяд, калі льгота не дзейнічае, больш за тое - карта зможа выконваць функцыю школьнага пропуску і г.д.

Наступныя на чарзе - аўтобусы

Як падзяліўся планамі Генадзь Дзенгалёў, на працягу гэтага года плануецца ўстанавіць валідатары ва ўсіх аўтобусах Магілёва, а потым і Бабруйска. Далей гэты досвед распаўсюдзіцца на астатнія райцэнтры. У планах на будучыню таксама - укараненне гэтай сістэмы ў маршрутных таксі.

Пацвердзіў яго словы і Дзмітрый Зубрыновіч, адзначыўшы, што праца ў гэтым напрамку ўжо ідзе: «Другі этап пасля тралейбусаў - абсталяваць валідатарамі каля 210 адзінак гарадскіх аўтобусаў Магілёва, наступны на чарзе - Бабруйск, дзе трэба будзе абсталяваць каля 150 адзінак аўтобусаў і тралейбусаў. Затым - астатнія райцэнтры па вобласці. Думаю, у наступным годзе мы павінны завяршыць гэты працэс».

Аплата і кантроль

Фактычнае спісанне сродкаў з карткі, а таксама змяненне на рахунку карткі пасажыра будзе адбывацца ў on-line рэжыме. Папяровы чэк не прадугледжаны. Аднак пасажыры, як падкрэсліў Дзмітрый Зубрыновіч, могуць не хвалявацца: «Кантралеры будуць забяспечаныя адмысловымі мабільнымі прыладамі, да якіх дастаткова будзе прыкласці банкаўскую карту і на прыборы адлюструюцца дадзеныя аб тым, што праезд аплачаны».

Як адзначыў Дзмітрый Зубрыновіч, усё больш людзей выкарыстоўваюць электронны спосаб аплаты праезду: «Так, праз аплату праз QR-код толькі за мінулы год у Магілёўскай вобласці было зроблена больш за 2 млн транзакцый».

Разам з тым, як абазначыў гендырэктар Магілёваблаўтатранса, у бліжэйшы час для пасажыраў будуць захоўвацца ўсе спосабы аплаты праезду. Застанецца ў далейшым і альтэрнатыўная магчымасць пакупкі білета ў вадзіцеля за наяўныя для тых, у каго не апынецца з сабой банкаўскай карты.

«Што да занятасці кандуктараў – падставы для турботы няма. У першыя часы яны працягнуць выконваць свае абавязкі - абілечваць пасажыраў і рэалізоўваць праязныя. А таксама выконваць кантроль за аплатай. Тым больш, што кантроль будзе ўзмоцнены. Пасля частка з іх пры жаданні зможа перайсці ў кантралёры, а таксама на іншыя вакансіі ў аўтобусным і тралейбусным парках. Ніводзін чалавек на вуліцы не застанецца», – паабяцаў Дзмітрый Зубрыновіч.

Бяспека плацяжоў

Тлумачэнні па новай сістэме аплаты далечы і прадстаўнікі банка, запэўніўшы, што плацяжы абсалютна бяспечныя і сістэма абаронена ад вонкавых умяшанняў ашуканцаў: «Доступ ашуканцам да карце пры такім спосабе аплаты зачынены. Усё абсалютна бяспечна, - падкрэсліў Сяргей Захвіцэвіч. - Такая ж сістэма, як пры разліку ў сферы гандлю і паслуг. Адпаведна, усе транзакцыі ідуць праз банк, банк іх кантралюе і далей залічае грашовыя сродкі непасрэдна прадпрыемству-перавозчыку на яго разліковыя рахункі».

Як распавёў спікер, кошт праезду будзе адлюстраваны на лічбавых экранах новых валідатараў і роўны кошту звыклага папяровага талона - 80 капеек. Для аплаты трэба паднесці бескантактную банкаўскую картку або смартфон да валідатара і патрымаць 1-2 секунды. Адзіночны гукавы сігнал і паведамленне на лічбавым экране валідатара апавясціць пасажыра аб паспяховай аплаце. Калі на картцы недастаткова сродкаў для аплаты ці яна пашкоджана, то на экране валідатара з'явіцца паведамленне «Адхілена» з апісаннем памылкі і прычыны адхілення аплаты.

Тэрмін дзеяння білета - да канечнай

Як звярнуў увагу Сяргей Манастырэнка, аплата па карце дзейнічае на працягу аднаго рэйса. Пасля прыезду на канечную - дадзеныя ў сістэме абнуляюцца. Таксама ён расказаў, што на першым этапе было вырашана абсталяваць менавіта тралейбусы, каб у пасажыраў не ўзнікала блытаніны, на якіх маршрутах гарадскога грамадскага транспарту ёсць магчымасць аплаты картай. «На сёння ў кожным з 95 тралейбусаў, якія працуюць на маршрутах Магілёва, устаноўлена па чатыры валідатары - па адным на пярэдняй і задняй пляцоўках, па два - на сярэдняй. Прылады размешчаны досыць зручна для пасажыраў - у зоне доступу ад уваходаў, каб не было неабходнасці дадаткова перамяшчацца па салоне».

Лічбавізацыя на карысць

Укараненне гэтай сістэмы, як падкрэсліў у завяршэнне прэс-канферэнцыі Генадзь Дзенгалёў, не толькі спросціць пытанне аплаты праезду ў гарадскім грамадскім транспарце для пасажыраў, але і прынясе дадатковыя плюсы: «Па-першае, скарачаюцца пэўныя выдаткі перавозчыка. А скарачэнне затрат - гэта новае развіццё нашага транспарту. Па-другое, мы ідзем шляхам развіцця цыфравізацыі і аптымізуем розныя працэсы, паляпшаючы ўмовы жыцця для нашых грамадзян».

Юлія Таранава, фота Галіны Гаўрыловіч