Як у Магілёўскай вобласці вырашаюць пытанне з пустым арэндным жыллём

Квадратнае ўраўненне

Для многіх спецыялістаў камерцыйныя метры - аптымальнае рашэнне жыллёвага пытання: арэнда доўгатэрміновая, плацяжы невысокія. У Магілёўскай вобласці больш за 26 тысяч арэндных кватэр, але вось праблема - кожная дзясятая з іх не заселена. Чаму? Адным патрэбен рамонт, іншыя з-за аддаленасці ад інфраструктуры не запатрабаваны, трэція не прыдатныя для пражывання. Даведаліся, якія механізмы выкарыстоўваюцца, каб удыхнуць у старыя памяшканні новае жыццё.

Кватэру не пазнаць

Магіляўчанін Леанід Русаў - інспектар сектара нагляду і прафілактыкі Быхаўскага РАНС. У 2021 годзе, як толькі ўладкаваўся на працу, калясіў паміж абласным цэнтрам і Быхавам да месца службы. Адлегласці невялікія, аднак дарога адбірала час.

- На працы прапанавалі варыянт з інтэрнатам, але я гатовы быў чакаць арэндную кватэру. Новага жылля на той момант не было, толькі другаснае. Мяне такі варыянт цалкам задавальняў. Сабраў патрэбныя дакументы, і ўжо праз паўгода мне прапанавалі кватэру па вуліцы Грышына - практычна цэнтр Быхава. Тут жа пагадзіўся, – успамінае Леанід.

Калі ён атрымаў ключы, вырашыў паглядзець жытло. Спачатку знерваваўся: старая сантэхніка, патрапанае аздабленне, пад замену падлогі і столь. Але ў райвыканкаме ўзрадавалі: жыллё адрамантуюць за бюджэтныя сродкі. Праз два месяцы інспектара засялілі.

- Увайшоў і падумаў, што памыліўся паверхам, - не пазнаў кватэру. Свежыя шпалеры, добры ламінат, міжпакаёвыя дзверы, акуратная кухня, новыя ванны і ўнітаз, выраўнаваны сцены, столь - заязджай і жыві. Дагавор арэнды заключаны ў мяне на перыяд службы ў Быхаўскім РАНС. Камунальныя плацяжы аплачваю сам, а вось выдаткі на арэнду пакрываюцца - варыянт проста ідэальны.

Дарэчы, у 2022 годзе ў Быхаўскім раёне было адрамантавана пяць кватэр на агульную суму 80,7 тысячы рублёў. У 2023-м, кажа начальнік аддзела жыллёва-камунальнай гаспадаркі Быхаўскага райвыканкама Ігар Марозаў, сродкаў на рэнавацыю камерцыйнага жылля выдзелена яшчэ больш:

- Паступіла 107 тысяч рублёў. Іх хапіла на паўнацэнны рамонт пяці жылых памяшканняў, гэта добрая лічба. Яшчэ 7,1 тысячы рублёў пайшло на замену ўнутрыкватэрнага газавага і іншага абсталявання ў 11 кватэрах. Жыллё давалі чаргавікам, сярод іх і маладыя спецыялісты. Як правіла, кватэры размешчаны ў цэнтральнай частцы горада, гэта зручна для сем'яў. Як толькі падобныя метры вызваляюцца, тут жа рыхтуем хадайніцтвы аб выдзяленні грошай на іх аднаўленне. Такое жыллё перспектыўнае, таму адразу ж знаходзіць гаспадароў.

Аплата арэнды рамонтам

Прыкметна разварушыў цікавасць да жылога фонду ў рэгіёне Указ № 112 «Аб асаблівасцях выкарыстання арэнднага жылля» ад 21 сакавіка 2022 года. Яго сутнасць у тым, што выканкамы даюць арэндныя кватэры з умовай: чалавек робіць рамонт і на час з улікам выдаткаў вызваляецца ад арэнднай платы. Адной з першых навацыяй скарысталася Таццяна Кузьміна. Жанчына родам з Быхаўскага раёна, з 2011 года жыве ў Магілёве. Доўгі час здымала кватэру, два гады жыла ў інтэрнаце, але думка абзавесціся стабільнымі метрамі не пакідала. Кажа, увесь час маніторыла сайт Магілёўскага гарвыканкама з прапановамі па арэндных кватэрах:

- Калі ўступіў у сілу ўказ, зразумела: гэта шанец хутчэй вырашыць кватэрнае пытанне. У ліпені 2022 года напісала заяву і ўжо праз месяц магла пачынаць рамонт. Аднушка на вуліцы Сурганава - у самым цэнтры Магілёва, як мне і трэба! Разумела, што рамонт за паўгода, як таго патрабуе ўказ, зрабіць няпроста. Настроілася - і наперад: сама клеіла шпалеры, прыводзіла ў парадак ванны пакой, зачышчала падлогі, навучылася працаваць з малатком і шурупавёртам. Дапамагаў брат-будаўнік, справіліся нават раней - за пяць месяцаў.

У снежні 2022 года кватэра была гатова. Рамонт абышоўся ў 11 тысяч рублёў. Падчас рамонту, тлумачыць Таццяна, за арэнду кватэры яна плаціла каля 140 рублёў за месяц. А вось пасля таго, як рамонт скончылі, ад платы вызвалілі. Таццяна падлічыла, што з улікам базавай велічыні не давядзецца кампенсаваць арэнду прыкладна тры гады:

- Указ сапраўды ў дапамогу. Бо не ва ўсіх ёсць магчымасць адразу пабудаваць кватэру. А тут уклаўся - і жывеш. У мяне заключаная дамова арэнды на пяць гадоў, яе можна працягваць. Жыллё адрамантавана на мой густ, ад плацяжоў я вольная, таму выгада двухбаковая. Такія кватэры трэба аддаваць людзям - хай робяць рамонт і жывуць.

Родныя і калегі падтрымлівалі Таццяну. Ды і суседзі рады новаму жыльцу - папярэднія арандатары пастаянна падпальвалі, не глядзелі за кватэрай.

Памяшканні па такім механізме ўжо арандавалі ў Магілёве і Бабруйску, Бялыніцкім, Бабруйскім, Круглянскім, Слаўгарадскім і іншых раёнах. Актыўней за ўсё па новым указе ў рэгіёне працуе Быхаў. У мінулым годзе ўключыліся ў рамонт і завяршылі яго больш за 20 чалавек. Такім чынам, новае жыццё атрымалі амаль 40% ад усіх прадстаўленых арэндных кватэр у раёне. У цэлым цікавасць да кватэр, у якіх можна выканаць рамонт за свой кошт і засяліцца, расце: у Магілёўскай вобласці ў 2023 годзе такім чынам адрамантаваны 64 памяшканні на суму 249 тысяч рублёў. Нарматыўна-прававы акт і надалей будзе набіраць папулярнасць, бо гэта рэальная магчымасць атрымаць прыстойную кватэру з рамонтам пад сябе.

ПРАМАЯ МОВА

Галоўны спецыяліст галоўнага ўпраўлення жыллёва-камунальнай гаспадаркі Магілёўскага аблвыканкама Вольга Купрыянава:

- У мінулым годзе на рамонт арэнднага жылля Магілёўскі аблвыканкам накіраваў гор-і райвыканкамам 1,4 мільёна рублёў. Механізм такі: на працягу года атрымліваем хадайніцтвы аб выдзяленні грошай на аднаўленне якія вызваліліся кватэр, па якіх і прымаем рашэнне. Зразумела, што камерцыйнага жылля шмат і ўсё адразу не адрамантуеш. Таму перавага аддаецца тым кватэрам, якія будуць запатрабаваны людзьмі. Менавіта яны абнаўляюцца найперш. Калі жылое памяшканне неперспектыўнае, сэнсу ў ягонай рэнавацыі проста няма.

ЛІЧБЫ

У Магілёўскай вобласці 2736 незаселеных арэндных кватэр, з іх 80 працэнтаў пустуюць больш за год. На Бабруйск прыпадае 125 кватэр, у абласным цэнтры 17 незаселеных памяшканняў. Усё астатняе, а гэта 2133 кватэры, у раёнах.

ДАРЭЧЫ

У Магілёўскай вобласці павялічылася будаўніцтва новага арэнднага жытла. Улічваючы высокі попыт, фінансаванне летась вырасла на 40 працэнтаў. У 2023 годзе пабудавана 565 кватэр - на 201 больш, чым у 2022-м. У гэтым годзе плануецца пабудаваць 348 арэндных жылых памяшканняў дзяржаўнага жыллёвага фонду.

СБ