Адкрыццё выставачных праектаў, прысвечаных Году гістарычнай памяці, прайшло ў Магілёўскім абласным музеі імя П. В. Масленікава

Урачыстая цырымонія адкрыцця выставачных праектаў, прысвечаных Году гістарычнай памяці, адбылася ў Магілёўскім абласным музеі імя П. В. Масленікава 21 студзеня.

«Сёння мы даём старт тым мерапрыемствам, якія будуць праходзіць у Магілёўскай вобласці на працягу года. Гэта мерапрыемствы рознай накіраванасці, аднак аснова ўсіх праграм – захаванне гістарычнай памяці нашай краіны, нашай дзяржавы. Бо яна мае вельмі багатую гісторыю. І мы павінны ёй ганарыцца, памятаць пра тых, хто ўнёс у яе свой уклад, – адзначыў старшыня Магілёўскага аблвыканкама Анатоль Ісачанка. – Асобнае месца ў ёй займае тэма Вялікай Айчыннай вайны».

Анатоль Міхайлавіч падкрэсліў, што адной з цэнтральных экспазіцый у гэты дзень стала выстава макетаў спаленых вёсак, прысвечаная генацыду беларускага народа:

«Яны ствараліся рукамі дзяцей сумесна з ветэранамі – гэта дарагога варта. Бо папярэдне хлопцы размаўлялі з відавочцамі тых падзей, іх дзецьмі, унукамі, наведвалі музеі і архівы. Яны па крупінках аднаўлялі звесткі аб мінулым гэтых вёсак, аб іх жыхарах, узнаўляючы гераічны подзвіг народа. Усе мы павінны памятаць, што адбывалася ў гады ваеннага ліхалецця».

У аснову экспазіцыі ляглі графічныя работы народнага мастака Беларусі Георгія Паплаўскага.

«Праз макеты спаленых вёсак і іншыя мастацкія творы паказана ўся горыч страт, жахі фашысцкай акупацыі і ўсенародная доблесць нашых абаронцаў, – падкрэсліў Анатоль Ісачанка. – Выставачныя праекты, накіраваныя як у наша гераічнае мінулае, так і культурную спадчыну Магілёўшчыны, а таксама ўключаюць мастацтва будучыні – мастацкія галаграмы.

Аб працы гэтых выставачных праектаў павінен ведаць кожны жыхар нашай вобласці праз шырокае інфармаванне. А для маладых людзей гэта павінна стаць свайго роду інтэрактыўным класам для далучэння да гістарычнай памяці нашага народа.

На жаль, у апошні час некаторыя дзеячы спрабуюць сказіць гісторыю і выкрасці ў нас нашу перамогу. Мы павінны зрабіць усё, каб яе захаваць. Невыпадкова ў новым праекце нашай Канстытуцыі звяртаецца на гэта асаблівая ўвага. Акрамя таго, выйшаў шэраг заканадаўчых актаў, звязаных з генацыдам беларускага народа. Калі людзі не памятаюць свайго мінулага, не ведаюць сваёй гісторыі і не ганарацца ёю, няма будучыні ні ў народа, ні ў дзяржавы. Невыпадкова Прэзідэнт пазначыў Год гістарычнай памяці цэнтральнай тэмай года. Гэта важны пасыл для асэнсавання сябе адзіным народам, вывучэння сваіх каранёў, спадчыны і захавання нашай гераічнай гісторыі».

За ідэю і рэалізацыю выставачнага праекта першы намеснік міністра культуры Валерый Грамада падзякаваў кіраўніцтву аблвыканкама і ўсім датычным. Ён адзначыў, што гэта наш абавязак – захоўваць гістарычную праўду і даносіць яе да нашых дзяцей:

«Прымаючы ўдзел у падобных праектах, школьнікі і падчас даследчай працы, і ў працэсе стварэння макетаў і іх наступнай прэзентацыі акунаюцца ў гісторыю і па-сапраўднаму разумеюць, пра што кажуць. Гэты праект чапляе, ён зразумелы кожнаму. А калі мы гаворым пра тое, што дзеці сёння сядзяць у гаджэтах, мы забываемся, што побач з імі знаходзяцца дарослыя, якія здольныя і павінны задаць правільныя арыенціры. У тым ліку адносна гістарычнай памяці».

Некалькі дзясяткаў работ размясцілася ў выставачнай зале музея ў гэты дзень. Макеты былі выкананы ўстановамі адукацыі і культуры Магілёўскай вобласці. У іх адлюстраваны гісторыі вёсак, спаленых разам з жыхарамі.

«Над макетам спаленай 18 лютага 1943 года вёскі Дубінка Магілёўскага раёна, дзе на той момант пражывала ў 72 дварах 186 жыхароў, мы працавалі амаль месяц. Трэба было ў першую чаргу знайсці дакладную карту, для чаго мы звярталіся да крыніц у інтэрнэце, рабілі запыт у архіў, збіралі інфармацыю аб характэрным знешнім выглядзе дамоў і іншых збудаванняў таго часу, у тым ліку па старых кнігах, а таксама кансультаваліся з адной са сведак гэтай страшнай падзеі. Затым карпатліва ствараліся драбнюткія дэталі, усё гэта матывавала дзяцей да вывучэння гісторыі праз творчы працэс працы над праектам», – расказаў Генадзь Вараб’ёў – настаўнік гісторыі і грамадазнаўства Вендаражскага вучэбна-педагагічнага комплексу дзіцячы сад-сярэдняя школа.

«Калі мы прапанавалі нашым навучэнцам праект, адразу ж адгукнуліся многія, – далучыўся да размовы дырэктар дадзенай установы адукацыі Вячаслаў Арлоўскі. – Пад кіраўніцтвам вопытных педагогаў кожны зрабіў свой уклад. Гэта вывучэнне з дзецьмі гісторыі свайго роднага краю, гераічных подзвігаў землякоў і трагічных момантаў, далучэнне да вытокаў. Вельмі правільна, што гэты год абвешчаны Годам гістарычнай памяці».

Яшчэ адзін з праектаў, створаны вучнямі, педагогамі і бацькамі гімназіі г. Асіповічы, прэзентавалі адзінаццацікласнікі Дар’я Мацевіч і Іван Браганец. Яны расказалі, што ў працы шмат увагі надавалі сімвалам. Такім, як дзіцячыя арэлі, напрыклад, якія нагадваюць, што ў студзені 1943 года ў ахопленай агнём вёсцы Бортнае Асіповіцкага раёна ў ліку іншых жыхароў загінула 47 дзяцей.

Старшыня Магілёўскага абласнога аддзялення Саюза пісьменнікаў Беларусі Аляксандр Казека падзяліўся меркаваннем, што гістарычная памяць для нашага народа – гэта ў першую чаргу памяць аб Вялікай Айчыннай вайне.

«Але таксама гэта памяць аб духоўных каранях беларускага народа, аб нашай веры, нашых вытоках, – падкрэсліў ён. – Усё разам гэта дасць свае плады ў станаўленні і выхаванні не толькі маладога пакалення, але і грамадства ў цэлым. Гэта верны і правільны шлях, гэта першасна.

Дадзеная экспазіцыя, прысвечаная памяці спаленых вёсак, як частка гэтага працэсу. У лютым у яго ўключаюцца і прадстаўнікі нашага аддзялення Саюза пісьменнікаў, і іншыя грамадскія аб’яднанні. На працягу года мы будзем прадстаўляць літаратурна-музычную праграму «Песні аб роднай зямлі», у якую ўвойдзе ўжо вядомая магілёўскаму гледачу «Марыйка». Будзем вазіць яе па ўсіх рэгіёнах вобласці.

Гаворачы аб памяці, у тым ліку і аб спаленых вёсках, мы гаворым не толькі і не столькі пра факты, а каб зрабіць высновы. Калі мы толькі на словах будзем даносіць дзецям, што нельга дапусціць паўтарэння вайны, – гэта адно. А калі яны праз падобныя праекты самі дакрануцца да гісторыі, прачуюць яе, тады зусім інакш будуць успрымаць нашы словы».

Старшыня Магілёўскага абласнога аддзялення Саюза пісьменнікаў Беларусі Аляксандр Казека падзяліўся меркаваннем, што гістарычная памяць для нашага народа – гэта ў першую чаргу памяць аб Вялікай Айчыннай вайне.

«Але таксама гэта памяць аб духоўных каранях беларускага народа, аб нашай веры, нашых вытоках, – падкрэсліў ён. – Усё разам гэта дасць свае плады ў станаўленні і выхаванні не толькі маладога пакалення, але і грамадства ў цэлым. Гэта верны і правільны шлях, гэта першасна.

Дадзеная экспазіцыя, прысвечаная памяці спаленых вёсак, як частка гэтага працэсу. У лютым у яго ўключаюцца і прадстаўнікі нашага аддзялення Саюза пісьменнікаў, і іншыя грамадскія аб’яднанні. На працягу года мы будзем прадстаўляць літаратурна-музычную праграму «Песні аб роднай зямлі», у якую ўвойдзе ўжо вядомая магілёўскаму гледачу «Марыйка». Будзем вазіць яе па ўсіх рэгіёнах вобласці.

Гаворачы аб памяці, у тым ліку і аб спаленых вёсках, мы гаворым не толькі і не столькі пра факты, а каб зрабіць высновы. Калі мы толькі на словах будзем даносіць дзецям, што нельга дапусціць паўтарэння вайны, – гэта адно. А калі яны праз падобныя праекты самі дакрануцца да гісторыі, прачуюць яе, тады зусім інакш будуць успрымаць нашы словы».

Юлія Таранава, фото Галіны Гаўрыловіч.