Камсамолу сёння спаўняецца 100 гадоў

Сёння, 29 кастрычніка, Ленінскаму камсамолу спаўняецца 100 гадоў. У гэты дзень у 1918 годзе на I Усерасійскім з’ездзе саюзаў рабочай і сялянскай моладзі ў Маскве быў створаны Расійскі камуністычны саюз моладзі (РКСМ).

У прынятай на першым з’ездзе праграме РКСМ гаварылася, што саюз моладзі ставіць сваёй мэтай распаўсюджванне ідэй камунізму і ўцягванне рабоча-сялянскай моладзі ў актыўнае сацыялістычнае будаўніцтва, з’яўляецца самастойнай арганізацыяй, якая працуе пад кіраўніцтвам бальшавіцкай партыі. На з’ездзе прысутнічалі прадстаўнікі з Беларусі, якія пасля вяртання на радзіму вялі актыўнае прыцягненне маладых людзей у рады Саюза.

Першы Усебеларускі з’езд камсамола прайшоў 24-27 верасня 1920 года. Дзень яго адкрыцця – 24 верасня – лічыцца днём утварэння камсамола Беларусі.

У ліпені 1924 года РКСМ было прысвоена імя У. І. Леніна і арганізацыя стала называцца Расійскі Ленінскі камуністычны саюз моладзі (РЛКСМ). У сакавіку 1926 года арганізацыя была перайменавана ва Усесаюзны Ленінскі камуністычны саюз моладзі (ВЛКСМ).

Паводле Статута ВЛКСМ, у камсамол прымаліся юнакі і дзяўчаты ва ўзросце ад 14 да 28 гадоў. Першасныя арганізацыі ВЛКСМ ствараліся на прадпрыемствах, у калгасах, саўгасах, навучальных установах, установах, часцях Савецкай Арміі і флоту.

Гісторыя ВЛКСМ цесна звязана з гісторыяй СССР. Камсамольцы былі актыўнымі ўдзельнікамі грамадзянскай вайны, сацыялістычнага будаўніцтва 20-30-х гадоў, ліквідацыі непісьменнасці, арганізацыі ўдарных брыгад і развіцця стаханаўскага руху. З першых дзён Вялікай Айчыннай вайны сотні тысяч камсамольцаў уключыліся ва ўсенародную барацьбу з нямецка-фашысцкімі акупантамі. За гады вайны ў войска і на флот было адпраўлена звыш 3,5 млн камсамольцаў. Асобныя партызанскія атрады і падпольныя арганізацыі амаль цалкам складаліся з камсамольцаў і моладзі. Ордэнамі і медалямі было ўзнагароджана 50 тыс. маладых партызан, звыш 100 чалавек сталі Героямі Савецкага Саюза. Пасля Вялікай Айчыннай вайны камсамол ішоў у першых радах байцоў за аднаўленне і новы магутны ўздым гаспадаркі краіны, засваенне цалінных і абложных зямель Урала, Сібіры, Казахстана і Паволжа. Камсамол быў шэфам будаўніцтва брацкай, Крэменчугскай, Днепрадзяржынскай ГЭС, Лукомльскай ГРЭС, атамных электрастанцый. Усесаюзнай камсамольскай будоўляй былі абвешчаны Байкала-Амурская магістраль, Волжскі аўтамабільны завод, Камскі аўтамабільны завод, Полацкі і Мазырскі нафтаперапрацоўчыя заводы і многія іншыя аб’екты.

За подзвігі, учыненыя ў гады Грамадзянскай і Вялікай Айчыннай войнаў, а таксама поспехі ў сацыялістычным будаўніцтве ВЛКСМ быў узнагароджаны шасцю ордэнамі: ордэнам Чырвонага Сцяга (1928), Працоўнага Чырвонага Сцяга (1931), трыма ордэнамі Леніна (1945, 1948, 1956), ордэнам Кастрычніцкай рэвалюцыі (1968).

ВЛКСМ быў часткай грамадска-палітычнай сістэмы Савецкага Саюза. За ўсю гісторыю арганізацыі праз яго рады прайшло больш за 200 млн чалавек. ВЛКСМ спыніў сваё існаванне праз месяц пасля жнівеньскага путчу дзяржаўнага камітэта па надзвычайным становішчы (ДКНС) 1991 года. На надзвычайным XXII з’ездзе ВЛКСМ 27 верасня 1991 года было абвешчана, што камсамол выканаў сваю гістарычную ролю і спыняе існаванне. Яго правапераемнікамі сталі рэспубліканскія саюзы моладзі.

За гады існавання ВЛКСМ было закладзена мноства выдатных традыцый. Большасць з іх актуальныя і сёння. Назапашаны камсамолам вопыт бяруць на ўзбраенне сучасныя моладзевыя арганізацыі.

БЕЛТА