«Любіш сваю справу - і яна спрачаецца»
Дамовіцца з Дарэчкіным на інтэрв'ю - задача не з простых. У чалавека-легенды, механізатара СВК «Калгас «Радзіма» Бялыніцкага раёна, які два гады запар станавіўся пяцітысячнікам, а чатырох- і трохтысячных адзнак па намалотах у яго і зусім не злічыць, хвіліна на вагу золата. Кожнае жніво Мікалай заслужана не сходзіць з газетных палос - яго рэкорды ўражваюць. Пры гэтым застаецца неверагодна сціплым чалавекам. На 100 працэнтаў адданы сваёй справе, не стамляецца паўтараць: яго высокія вынікі - заслуга ўсёй «Радзімы» і для Радзімы.
«Калі ўключаецца спартовая цікавасць»
Старшыня СВК «Калгас «Радзіма» Алег Лапатэнтаў строга папярэджвае: надоўга механізатара не адцягваць - пакуль надвор'е, трэба ўбіраць хлеб. На збожжавую групу ў гаспадарцы выйшлі крыху пазней, чым звычайна — працавалі спачатку з рапсам. Нягледзячы на гэта, Дарэчкіну хутка ўдалося нагнаць калег-перадавікоў. На мінулым тыдні ён узяў трохтысячную вышыню:
- Мы яшчэ не джалі, калі Сяргей Май з «Сервалюкс Агра» ужо стаў тысячнікам.
За вынікамі калег, вядома, сачу - мая сфера інтарэсаў. Глядзіш: у "Світанку" столькі націснулі, у "Світанку" свая лічба. Гэта падганяе, матывуе, дадае рызыкі, але не больш, бо кожны з нас працуе на агульную справу.
Цяпер з Маем Дарэчкін ноздра ў ноздру. Пяцітысячнікам Мікалай станавіўся ў 2021-м і 2022-м. У Магілёўскай вобласці гэта абсалютны рэкорд, які пакуль не пабіў ніхто. Таму і неверагодная адказнасць на чарговым жніве.
- Увесь час паказваць высокі вынік няпроста. Правяду паралель з артыстамі, якія ўжо доўгі час выходзяць на сцэну, а ўсё роўна хвалююцца. Так і я: кожнае жніво разумею, які на мне цяжар адказнасці. Але выпрацаваў прынцып: проста якасна выконваць сваю працу. А калі з'яўляюцца вынікі, уключаецца спартовая цікавасць, — з хітрынкай усміхаецца механізатар.
«Гэты хлопец будзе ў перадавіках»
Размовы аб рабоце, працы хлебароба раз-пораз вяртаюць Дарэчкіна ў дзяцінства. Адзін з самых яркіх успамінаў у Мікалая: ён басанож імчыць на ферму калгаса «Радзіма» да мамы, якая ўсё жыццё прапрацавала там даяркай. Яшчэ карцінка: дапамога старэйшым братам на жніве, таксама ў родным калгасе. Потым лёс занёс юнака ў Менск: служыў ва ўнутраных войсках, разважаў на будучыню аб звыштэрміновай. А падчас водпуску сустрэў старшыню «Радзімы» Аляксандра Лапатэнтава, які прапанаваў вярнуцца ў родны Вішоў. І Мікалай пагадзіўся:
- Калі б зноў прыйшлося стаяць перад выбарам, усё роўна пайшоў бы па такім шляху. Сельская гаспадарка - гэта ўжо дыягназ. Кахаю сваю машыну! Бо гэта збожжавы камбайн славу мне прынёс, яго заслуга. Машына, якая здабывае хлеб. Хочаце - верце, хочаце - не, яна ўсё адчувае! Да яе па-добраму - тым жа і адказвае.
Мікалай упэўнены: тэхніку трэба песціць і песціць. Таму і працоўны дзень пачынае не ў пакладзеныя 8 раніцы, а па старой звычцы ў 6. Каб яшчэ раз усё праверыць, заправіць, абслужыць.
- Наша гаспадарка не шкадуе на гэта сродкаў - гэта вельмі важна. Памятаю, прыйшоў з войска, гэта было 30 гадоў таму, мне далі прасценькую "Ніву". З яе ўсё і пачалося. Ужо ў першы год маёй працы Аляксандр Міхайлавіч сказаў: «Хлопцы, вось гэты хлопец праз год будзе ў перадавіках». Убачыў ува мне нешта, паверыў… Тады за сезон намалочваў 400 — 500 тон, і гэта быў выдатны вынік. Цяпер у дзень даю 200 - 300 тон. Пра што гэта гаворыць? Аграбізнес развіваецца! Сельская гаспадарка ўжо даўно не кансерватыўная галіна, якая топчацца на месцы. Паглядзіце на вынікі. А бо каманда ў нас тая ж, проста тэхналогіі памяняліся. Напрыклад, травы нарыхтоўваем, не за масай ганяючыся, а за пажыўнасцю. І такіх нюансаў мора!
Час паказаў: хто працуе па даўніне, той спыніўся, а хто ўкладваецца ў развіццё - на два крокі наперадзе.
«Мы ўсё адна каманда»
Створаны Аляксандрам Лапатэнтавым СВК «Калгас «Радзіма» - з выбудаванай інфраструктурай, узаемадзеяннем усіх звёнаў ланцуга - зараз развівае яго сын Алег. Любоў да працы тут пачынаюць прывіваць яшчэ са школы. Адна з унікальных мадэляў, якой ужо шмат гадоў, - выплата стыпендый вучням за поспехі ў вучобе або грамадскім жыцці. Таму і ашаламляльная лічба: 70 працэнтаў работнікаў гаспадаркі - выпускнікі мясцовай школы. І так ва ўсім. Гаспадарка намацала тыя простыя, але дакладныя спосабы затрымаць моладзь на сяле, кажа Дарэчкін:
- Каб хлопцы хацелі атрымаць сельскую прапіску, недастаткова даць толькі працоўнае месца. Павінны яшчэ ладзіць заробак, жытло. Прэзідэнт увесь час нацэльвае на гэта кіраўнікоў. Прывяду прыклад: мае дачка, жонка - усё ў «Радзіме». Унучка Маргарыта перайшла ў 5-ы клас - ужо ў спісе стыпендыятаў калгаса. І так у шматлікіх сем'ях. Людзі зарабляюць, іх імёны на Алеі Славы сельгаспрадпрыемства, многія - заслужаныя работнікі калгасу «Радзіма», заслужаныя работнікі сельскай гаспадаркі.
Мікалай лічыць сябе на 100 працэнтаў шчаслівым чалавекам:
- У мяне ёсць дзеці, унукі, праца. Што яшчэ патрэбна? Заўжды кажу: кожны павінен знаходзіцца на сваім месцы. Я ўбіраю хлеб, і тут, у полі, маё месца. А вось як яго вызначыць? Крытэрыі простыя: любіш сваю справу - і яна спрачаецца. Вядома, стомленасць назапашваецца. Але ў час жніва не думаеш, хочацца спаць ці не. Усё роўна робіш сваю працу, ідзеш да выніку. Прыемна, калі наш калгас, вобласць гучаць. Магілёўшчына вартая гэтага. У апошні час стабільна трымаем мільён тон па намалоце. Мы, механізатары, інжынеры, кіраўнікі, адна каманда.
…Маргарыта ўвесь час пытаецца, калі дзядуля пакатае яе на камбайне. Мікалай у адказ: калі пшанічка падыдзе, тады і паедзем. Унучка працу хлебароба разумее і шануе. Падчас аўтапрабегу ў 2021 годзе кожны раён перадаваў імянныя мяшочкі са збожжам новага ўраджаю — для хлебнай карты краіны. Ад Бялыніцкага раёна гэтая місія выпала Дарэчкіну. На форуме патрыятычных сіл «Сімвал адзінства» з удзелам Прэзідэнта механізатар ужо разам з унучкай дасыпаў на шкляную карту жменьку збожжа новага ўраджаю:
— Я адчуваў сапраўдны гонар. Сёння Беларусь выглядае так: прыгожая, дагледжаная, мірная, з ураджаем! У гэтым і ёсьць нашая сіла.
СБ
