Новыя магчымасці ў развіцці біятэхналогій. Цэх сухіх формаў біяпрэпаратаў адкрыўся ў Бабруйску

Новы цэх сухіх форм біяпрэпаратаў адкрыўся на Бабруйскім заводзе біятэхналогій - шматпрофільным прадпрыемстве НАН Беларусі.

Вытворчасць сухіх форм біяпрэпаратаў адкрывае новыя магчымасці ў развіцці айчынных біятэхналогій - ключавым напрамку ў фарміраванні біяэканомікі. Цэх дазволіць насыціць унутраны рынак канкурэнтаздольнай экалагічна бяспечнай біятэхналагічнай прадукцыяй, а таксама павысіць экспартны патэнцыял і запатрабаванасць беларускага прадукта на сусветным рынку. Акрамя таго, гэта новыя працоўныя месцы і развіццё рэгіёна.

«Стварэнне цэха сухіх формаў біяпрэпаратаў - перш за ўсё магчымасць развіцця экспарту за кошт зручнай формы транспарціроўкі: за мяжу вадкую прадукцыю ўжо не павязеш, - падкрэсліў дырэктар Бабруйскага завода біятэхналогій Сяргей Бакун. - Таксама гэта перспектыва ў плане зарабляння дадатковых фінансавых сродкаў для таго, каб прадпрыемства развівалася. На абсталяванні мы ўжо выпусцілі першую выпрабавальную партыю прадукцыі, і яна паказала поўную адпаведнасць усім заяўленым тэхнічным характарыстыкам. Самаакупнасць праекта складзе не больш за два гады, і ў перспектыве мы яго будзем маштабаваць».

Праектная магутнасць цэха, аснашчанага перадавым тэхналагічным абсталяваннем, - 90 т сухіх прэпаратаў за год. Пры такіх аб'ёмах плануецца атрымліваць да $750 тыс. выручкі ў год. Новая прадукцыя на 30-35 працэнтаў павялічыць экспартны складальнік дзейнасці прадпрыемства да ўзроўню 2024 года - значыць, павысяцца дабаўленая вартасць і рэнтабельнасць ад рэалізацыі.

«У Нацыянальнай акадэміі навук надаецца вялікая ўвага развіццю біятэхналогій, - падкрэсліў намеснік старшыні прэзідыума НАН Беларусі Аляксандр Кільчэўскі. - У нас распрацавана больш за 50 розных мікрабіялагічных прэпаратаў для розных мэт: сельская гаспадарка, павышэнне ўрадлівасці глебы, ачыстка сажалак, барацьба з хваробамі і шкоднікамі, забруджваннем навакольнага асяроддзя. Каб эфектыўна іх прадаваць трэба атрымліваць сухія формы. Тады яны становяцца кампактнымі, лёгка транспартуюцца і зручныя для экспарту. Стварэнне цэха - сур'ёзны крок у гэтым напрамку, а таксама вялікае дасягненне беларускай навукі».

Праект рэалізаваны сумесна з ДНВА «Хімічны сінтэз і біятэхналогіі», якім распрацаваны інавацыйныя біятэхналогіі атрымання прабіётыкаў і кармавых дабавак для жывёлагадоўлі, біялагічных сродкаў абароны і мікробных прэпаратаў комплекснага дзеяння для раслінаводства, а таксама біядэзінфектантаў для аховы навакольнага асяроддзя. Цяпер яны будуць выпускацца ў зручнай для транспарціроўкі высокатэхналагічнай сухой таварнай форме з пралангіраваным тэрмінам захоўвання.

Паводле слоў гендырэктара ДНВА «Хімічны сінтэз і біятэхналогіі» Эміліі Каламіец, менавіта Беларусь пасля распаду Савецкага Саюза працягнула развіваць біятэхналогіі і падтрымліваць гэтую галіну. «Мы змаглі не толькі захаваць навуковы патэнцыял, але і стварыць свае вытворчасці, якія пастаўляюць біяпрэпараты на экспарт, - удакладніла яна. - І зараз у тым ліку дзякуючы новаму цэху мы будзем вырабляць вялікія партыі прадукцыі і паралельна праводзіць даследчы працэс, адпрацоўку тэхналогій».

Эмілія Каламіец дадала, што ў далейшым плануецца закупіць яшчэ адзін сушыльны комплекс. Пашырэнне непазбежна, бо сухія формы вельмі запатрабаваны: на іх паступае вялікую колькасць запытаў. Напрыклад, ужо заключана дамова з расійскімі пакупнікамі на сухі біяпрэпарат для кормавытворчасці.

Гендырэктарка зрабіла акцэнт і на імпартазамяшчэнні. «Беларускія прэпараты эфектыўныя і не саступаюць імпартным аналагам, - падкрэсліў яна. - На рынку няма ні адной нашай тэхналогіі, якая ляжыць, - усё прадаецца. Акрамя таго, у год мы выпускаем па чатыры-пяць навінак, цяпер яны ў асноўным разлічаны менавіта на сухія формы».

Прымяненне біятэхналогій садзейнічае паспяховаму вырашэнню многіх глабальных праблем, у тым ліку недахопу харчавання ва ўмовах імклівага росту насельніцтва, тэхнагеннага забруджвання навакольнага асяроддзя і знясілення запасаў прыродных рэсурсаў. Прагназуецца, што ўжо да 2030 года біятэхналогіі забяспечаць 2,7% ВУП развітых краін і будуць выкарыстоўвацца пры атрыманні 80% лекавых прэпаратаў, 50% сельскагаспадарчай і 35% хімічнай прадукцыі.

БЕЛТА