«Разам мы - наймагутнейшая сіла. І нас ніколі не перамагчы!» Поўнае выступленне Аляксандра Лукашэнкі на саюзным форуме ў Валгаградзе

Выступленне Прэзідэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнкі на міжнародным патрыятычным форуме Саюзнай дзяржавы «Вялікая спадчына - агульная будучыня»

Паважаны Уладзімір Уладзіміравіч!

Дарагія ўдзельнікі форуму, запрошаныя!

Час і месца нашай сустрэчы маюць сімвалічнае значэнне.

Асабіста хачу падзякаваць вам усім, дэпутатам нашым, вам, Уладзімір Уладзіміравіч, за запрашэнне прыняць удзел у гэтым форуме. Мне асабіста вельмі прыемна бачыць: вось тут амаль усе - знаёмыя асобы, з якімі мы некалі пачыналі працаваць, калі я яшчэ быў зусім маладым Прэзідэнтам. Вы вельмі шмат дапамагалі, я шмат чаму вучыўся ў многіх з вас. Таму шчыра дзякую вам за гэта запрашэнне сёння сустрэцца з вамі.

Мы сабраліся тут, у Сталінградзе - горадзе, які стальной, непераадольнай крэпасцю паўстаў на шляху захопнікаў. Адсюль пачаўся адлік часу, які набліжаў пераможны май. Менавіта тут, у гэтым горадзе, гераічным горадзе савецкага народа, пачаўся карэнны пералом у гады вайны. І ў будучым годзе мы канчаткова зламаем хрыбет фашысцкаму зверу на Курскай дузе. І ўжо гэта перамога была беспаваротнай, калі нічога нельга было змяніць, калі шлях быў толькі адзін - Берлін.

Наша сустрэча - не толькі даніна агульнаму гераічнаму мінуламу. Мы звяртаемся да гісторыі, каб абараніць не толькі будучыню, але ўжо сучаснасць. Так сёння стаіць пытанне.

Мы наследнікі вялікага пакалення - герояў-пераможцаў. І нам саромецца няма чаго і нешта ўтойваць. Гэты статус шмат да чаго абавязвае. Але і многіх раздражняе. Нам процістаяць нашчадкі прайграўшых прыхільнікаў Трэцяга рэйха. Аб гэтым мы ўсё больш і больш гаворым.

Менавіта Сталінград прыняў беспрэцэдэнтны па моцы двухсотдзённы ўдар. Тысячы загінулых герояў. Кожны - ад генерала да салдата - разумеў, што тут вырашаецца лёс чалавецтва і ход сусветнай гісторыі. Вы толькі ўявіце: калі б фашысты перамаглі ў Сталінградзе, нам было б немагчыма выйграць гэту вайну. Самалёты стаяць, танкі не рухаюцца, аўтамабілі не перамяшчаюцца, матацыклы і іншае. У нас няма галоўнага рэсурсу - нафты, якую мы тады ў асноўным здабывалі на Каўказе.

І не толькі гэтым каштоўны Сталінград. Далей адступаць было нельга. Наступным (не гаварылі б аб Курскай дузе) вырашаўся б лёс Масквы. Таму тут усе паўсталі намертва. І тое, што, Уладзімір Уладзіміравіч, вы вызначылі сённяшні форум тут, гэта вельмі дакладнае месца. Гэта дакладнае траплянне для таго, каб абмеркаваць тыя праблемы, якія перад намі стаяць, якія нам навязваюць гэтыя самыя нашчадкі.

Таму на Волзе стаялі насмерць. Як вы сказалі, як у Брэсцкай крэпасці. Генерал Васіль Іванавіч Чуйкоў пісаў: «Мы, жывыя ўдзельнікі баёў за Сталінград, сведчым, што тут нашы воіны не ведалі страху ў баі, не адступалі перад смерцю, вялі бітву з такой рашучасцю, што нават мёртвыя не выпускалі з рук зброю...» Паўтараю: мёртвыя не выпускалі з рук зброю. Дадаць да гэтага няма чаго.

Мы ўсе з вамі кланяемся героям, якія змаглі вытрымаць смяротны ўдар, устаць ва ўвесь рост і адкінуць азвярэлага ворага, пагнаўшы яго да Берліна. Вядома, мы не забываем пра дапамогу саюзнікаў. Але давайце сумленна: саюзнікі далучыліся, калі наш салдат хрыбет зламаў фашысцкаму зверу.

Тысячы ўраджэнцаў усяго Савецкага Саюза, у тым ліку і Беларусі, абаранялі Сталінград. Назаву толькі  імёны некаторых. Гэта камандуючы Данскім фронтам, адзін з маршалаў Перамогі Канстанцін Ракасоўскі. Героі Савецкага Саюза: лётчыкі - Мікалай Карначонак, Іван Пстыга; танкісты - Іван Якубоўскі, Аляксандр Лізюкоў; артылерысты - Уладзімір Тарановіч, Ізраіль Бескін; пехацінцы - Уладзімір Марцінкевіч, Вікенцій Скрыганаў.

Увайшоў у гісторыю абароны горада беларус Аляксей Вашчанка, які закрыў сваім целам амбразуру варожага дзота. Яго імя мае адна з вуліц цяперашняга горада Валгаграда. Дзякуй вам, што памятаеце.

Памяць аб шматлікіх героях-вызваліцелях, сярод якіх беларусы, захоўвае Зала воінскай славы на Мамаевым кургане. Гэта нашы агульныя героі.

Таму і Курган Славы пад Мінскам захоўвае зямлю з розных куткоў Савецкага Саюза, дзе ішлі самыя бязлітасныя баі. Мы беражом часцінку Сталінграда ў самым цэнтры нашай сталіцы, на плошчы Перамогі. Цагліны з легендарнага дома Паўлава закладзены ў падмурак аднаго з будынкаў па праспекце Незалежнасці. Гэта свяшчэнныя для нас рэліквіі.

Усе беларусы аб гэтым ведаюць, і мы ведаем, што перамогу пад Сталінградам атрымаў увесь наш савецкі народ. Усе, хто працаваў на патрэбы Чырвонай Арміі ў глыбокім тыле, адцягваючы на ​​сябе ўвагу ворага і падрываючы ваенны патэнцыял вермахта знутры. Гэта там, у тыле ворага, быў адкрыты сапраўдны другі фронт. Не амерыканцамі і французамі. І гэта быў адказ на жахлівыя злачынствы нацызму.

Пракуратура Беларусі ўжо некалькі гадоў расследуе жахлівыя факты генацыду беларускага народа. Мы  выяўляем новыя факты злачынстваў - тысячы зажыва спаленых і закатаваных жанчын, старых, дзяцей. Нашы вучоныя, ваенныя паднімаюць з зямлі астанкі дзяцей, прытуленых да грудзей маці. У кожнай яме дзеці. Забівалі, знішчалі сем'ямі.

Спосабы смяротнай кары выклікаюць жах. Людзей прымушалі самастойна ўкладвацца на трупы, каб змясціць у яму як мага больш цел. Закідвалі гранатамі, каб яшчэ лепш утрамбаваць.

Паднімаем паказанні сведак аб тым, як распорвалі жываты цяжарным жанчынам, прыкладам разбівалі галовы грудным немаўлятам, закідвалі малых дзяцей у вокны палаючых дамоў, падкідвалі малышоў і лавілі іх штыкамі. На маці, якія бачылі гэта і вар'яцелі, чынілі паляванне, як на звяроў.

Раней гэтыя дакументы былі засакрэчаны. Ну, не прынята было ў савецкі час гаварыць аб тым, што асаблівую жорсткасць дэманстравалі літоўскія, латвійскія, украінскія нацысты.

А сёння ў прыбалтыйскіх краінах і ва Украіне моладзь размахвае сцягамі дывізій СС, ставіць помнікі фашысцкім катам. І ўсё гэта з маўклівай згоды астатняга Захаду. Але ж мы маўчаць не павінны. Мы для гэтага сёння з вамі і сабраліся.

Заходнія «спецыялісты» па беларускай гісторыі, па нашай савецкай, рускай, расійскай гісторыі пішуць, што мы занадта пафасна расказваем пра сваіх герояў, перабольшваем маштабы іх подзвігу. Нам намякаюць, што трэба было б і пра «дрэнных» сваіх гаварыць, і пра «добрых» немцаў не забываць. Вучаць нас з-за акіяна псеўдааб'ектыўнасці.

Паслы краін Еўрасаюза сёння сарамліва, без асвятлення ў сродках масавай інфармацыі ўскладаюць кветкі ў Хатыні. Хаваюць твары ад камер журналістаў.

Польшча праводзіць мерапрыемствы, прымеркаваныя да вызвалення Чырвонай Арміяй вязняў Асвенціма, без нашага ўдзелу. У нямецкіх СМІ паведамляюць аб тым, што гэты канцлагер вызвалілі  - паслухайце - амерыканскія войскі.

Іншымі словамі, робіцца ўсё, каб сцерці памяць аб Вялікай Перамозе, аб нашых пераможцах.

Сёння тут сабраліся людзі, якіх не трэба ні ў чым пераконваць. Наша з Прэзідэнтам Расіі Уладзімірам Уладзіміравічам пакаленне вырасла, слухаючы расказы франтавікоў, нашых бацькоў і тых, хто выжыў у акупацыі.

З пакаленнем, якое нарадзілася і сталела ў 90-я, згадзіцеся, складаней. Светапогляд «дзяцей перабудовы» фарміраваўся ў самы пік рэваншысцкай прапаганды.

Шмат было зроблена, каб дыскрэдытаваць Чырвоную Армію, партызанскі рух, рух супраціўлення на нашай зямлі, абяліць нацысцкіх злачынцаў. Дастукаліся не да ўсіх. Але ў асобныя галовы іх ідэі трапілі.

І гэта ўрок. Наш з вамі. Для абароны гістарычнай памяці трэба рабіць яшчэ больш. Ніколі нельга расслабляцца. Ніякім пакаянням верыць нельга. Толькі рэальным справам.

І гэта вельмі актуальна. Не толькі для нас з Прэзідэнтам (Расіі. - Заўвага БЕЛТА) сёння, калі нам многае абяцаюць (ну, можа, пакуль не ўсё ўсе ведаюць, хутка даведаецеся)... А рабіць, як звычайна, як гаварыў Прэзідэнт Расіі, не будуць. (Апладысменты.)Магу яго толькі працытаваць: «Падмануць. Чарговы раз». Таму - толькі справы. Толькі факты. Вы - нам, мы - вам. Вы нас так навучылі. Гэта не наша формула ўзаемаадносін, вы нас так навучылі. Хочаце так - калі ласка, мы можам і так.

Важныя лічбы і факты, вельмі важныя. Але яшчэ важней - эмоцыі і сэнсы. І кадры ваеннай хронікі. Без цэнзуры.

Я, магчыма, скажу непапулярную рэч. Але не час разважаць аб траўміраванай псіхіцы дзяцей (Апладысменты.), якія могуць убачыць тыя страшныя здымкі і відэа, якія мы часта дэманструем.

Малайцы расіяне. Мы гэта трансліруем у Беларусі ў поўным аб'ёме. Вы гэта паказваеце больш. У вас такіх магчымасцей больш. Ну і нам трэба ў гэтым напрамку больш працаваць у архівах.

Правільна робіце. Не трэба тут нам дрыжаць, што нехта гэта ўбачыць менш, больш. А як ім растлумачыць, чаму мы сёння адчайна змагаемся за гэту гістарычную памяць? Яны павінны бачыць праўду і рабіць адпаведныя высновы з нашай дапамогай.

Як яны павінны зразумець, чаму нашы воіны, партызаны і падпольшчыкі, не задумваючыся, аддавалі свае жыцці за краіну? І нам складаней, чым пасляваеннаму пакаленню, таму што больш за 80 гадоў прайшло. Ужо няма нерва той эпохі...

Паважаныя сябры!

У Беларусі мы актыўна пашыраем у грамадстве разуменне таго, што памяць аб Вялікай Перамозе - гэта частка нацыянальнай ідэі.

Мы стараемся рабіць усё, каб нашы дзеці памяталі, што гэтай Перамогай мы моцна звязаны са сваімі  ўсімі народамі, рускім народам, усімі народамі былога Савецкага Саюза.

Нам гэта нельга страціць. Таму што разам мы не проста магутная, мы - наймагутнейшая сіла. І нас ніколі не перамагчы.

Вялікая Перамога свяшчэнная. Праўда аб Вялікай Айчыннай вайне - наш шчыт. Трымаць яго ў сваіх руках - вялікі гонар і адказнасць. І нам трэба пра гэта памятаць.

І на заканчэнне, паважаныя сябры, паспрабую выказаць сваю думку. Магчыма, вы мяне ў гэтым плане падтрымаеце.

Чаму мы так змагаемся за захаванне праўды, гістарычнай памяці?

Мы шмат вельмі правільных слоў сказалі. Але чаму? Нам жа задаюць гэта пытанне і збоку.

Гэта мая думка. Яшчэ раз падкрэсліваю: магчыма, не згодзіцеся, але я хачу, каб там пачулі, чаму мы так учапіліся за гэту памяць.

Па-першае, гэтай памяццю мы павінны ганарыцца. Яны нам зайздросцяць. Дзякуй богу, што ў нас ёсць пакаленне пераможцаў, якімі мы ганарымся. Гэта мы, разумееце... Вось яны тут, мільён загінулых... Гэта мы. Таму мы за гэта і чапляемся.

Па-другое. Таму што пачалася новая чарговая вайна. Паважаныя сябры, яна пачалася. Але не мы яе пачыналі.

Наступны этап гэтай вайны будзе вайна гарачая, сусветная вайна са зброяй у руках. Мы гэтага не хочам. Сёння ідзе этап вайны ў сродках масавай інфармацыі. Дзякуй богу, пакуль. Мы дыскутуем, змагаемся на гэтых пляцоўках і гэтак далей і да таго падобнае.

Ідзе вайна за розумы нашых людзей і за галовы. Сучасная гарачая вайна немагчыма без гэтай падрыхтоўкі. Гэта падрыхтоўка пачалася.

Таму мы так учапіліся за гэту гістарычную памяць, каб паказаць цяперашнім, будучым пакаленням, нашым дзецям, што ў нас яны былі. І калі раптам - нам трэба змагацца за сваю зямлю, за свае сем'і, за сваіх дзяцей так, як змагаліся яны. Не шкадуючы ні жыцця, нічога, што ёсць... Вось чаму мы гаворым аб гістарычнай памяці, а не таму, што нам хочацца размаўляць.

Давайце шчыра. У нашым грамадстве нямала людзей, якія думаюць: а ну чаго там, пагаварылі-пагаварылі, да помніка схадзілі сёння, назад прыйшлі і гэтак далей.

Не. Як толькі забудзем дарогу да Хатыні, Сталінграда, Брэсцкай крэпасці, усё вернецца зноў, імгненна, нават не заўважым. Таму мы павінны, зубамі ўчапіўшыся, трымацца за гэту гістарычную памяць.

БЕЛТА