ВРІ, грып і СOVID-19: што важна ведаць у гэтым эпідсезоне

Дзеці вярнуліся ў сады і школы, студэнты - ва ўніверсітэты і каледжы, дарослыя - на працу пасля водпуску. І заканамерна павысілася захворванне на вострыя рэспіраторныя вірусныя інфекцыі. Зрэшты, інфекцыі будуць нас атакаваць увесь асенне-зімова-вясновы перыяд. Час падумаць над тым, як абараніць сябе і блізкіх ад ВРІ, грыпу і СOVID-19. Што трэба зрабіць, расказалі эксперты ў галіне аховы здароўя.

Хто і чым хварэе

Паводле слоў загадчыка аддзялення імунапрафілактыкі Рэспубліканскага цэнтра гігіены, эпідэміялогіі і грамадскага здароўя Кірыла Ігнатава, на долю рэспіраторных інфекцый прыпадае больш як 98 працэнтаў ад усяго інфекцыйнага захворвання ў краіне. Часцей хварэюць дзеці. Па выніках лабараторных даследаванняў, у этыялагічнай структуры захворвання на рэспіраторныя інфекцыі пераважаюць негрыпозныя вірусы.

Павялічваецца колькасць выпадкаў захворвання на COVID-19. Такая тэндэнцыя таксама звязана з восеньскім перыядам: вірус SARS-CoV-2 усё больш набывае сезонны характар, захворванне працякае ў асноўным у няцяжкіх формах.

Як абараніцца

Найбольш эфектыўны і абгрунтаваны метад прафілактыкі не толькі грыпу і COVID-19, але і іншых рэспіраторных інфекцый - вакцынапрафілактыка, падкрэсліў Кірыл Ігнатаў.

Кампанія вакцынацыі супраць грыпу праводзіцца штогод. Прышчэпліваюць, у першую чаргу, тых, для каго захворванне на грып можа несці найбольшую пагрозу іх здароўю. Гэта дзеці ва ўзросце ад 6 месяцаў да 3 гадоў, дзеці ад 3 гадоў і дарослыя з хранічнымі захворваннямі, людзі з імунадэфіцытнымі станамі, людзі ва ўзросце старэйшыя за 65 гадоў, цяжарныя жанчыны.

У ліку груп рызыкі медыцынскія, фармацэўтычныя работнікі, работнікі ўстаноў з кругласутачным рэжымам знаходжання і работнікі дзяржаўных органаў, якія забяспечваюць бяспеку дзяржавы і жыццядзейнасць насельніцтва. «Гэтыя кантынгенты схільныя да павышанай рызыкі заражэння рэспіраторнымі інфекцыямі, грыпам з прычыны сваёй прафесійнай дзейнасці і частага кантакту з людзьмі», - адзначыў Кірыл Ігнатаў.

Чым будуць прывіваць

Прышчапіцца супраць грыпу можна будзе трыма вакцынамі: 3-кампанентнай вакцынай «Грыпол плюс», якая будзе даступная насельніцтву на бясплатнай аснове, а таксама 4-кампанентнымі «Ваксігрып Тэтра» і «Інфлювак Тэтра». У адпаведнасці з рэкамендацыямі СААЗ штамавы склад вакцын у параўнанні з мінулым годам зменены. Вакцынацыя насельніцтва супраць COVID-19 будзе праводзіцца з кастрычніка да снежня. Цяпер чакаецца пастаўка кавідных вакцын з абноўленым штамавым складам.

«Мы штогод адзначаем, што вакцынацыя - гэта найбольш эфектыўны метад прафілактыкі рэспіраторных інфекцый, грыпу, каранавіруснай інфекцыі. Але пры гэтым не варта забываць, што вакцынацыя не гарантуе тое, што вы наогул не заразіцеся ні грыпам, ні COVID-19. Дадзеная вакцынацыя абараняе ад цяжкай плыні гэтых захворванняў і ад неспрыяльнага зыходу дадзеных інфекцый», - падкрэсліў загадчык аддзялення.

Як абараніць дзіця да 3 гадоў

Кірыл Ігнатаў адзначыў, што дзеці гэтага ўзросту ўваходзяць у групу павышанай рызыкі развіцця цяжкай плыні грыпу і яго неспрыяльных наступстваў. Для гэтай катэгорыі насельніцтва таксама закуплена вакцына супраць грыпу, яна будзе даступна на бясплатнай аснове. Прышчэпка складаецца з двух ін'екцый, пасля якіх у дзіцяці выпрацоўваецца ўстойлівы імунітэт, які дазваляе не толькі абараніць яго ад грыпу, але і падштурхнуць імунітэт да абароны ад іншых рэспіраторных інфекцый.

Калі прышчапляцца

Прышчэплівацца трэба ў здаровым стане. Пры наяўнасці тэмпературы, нядужання, іншых праявах віруснай інфекцыі гэтага рабіць не варта, дадала загадчыца кафедры агульнай урачэбнай практыкі з курсам герыятрыі і паліятыўнай медыцыны Інстытута павышэння кваліфікацыі і перападрыхтоўкі кадраў аховы здароўя БДМУ Ірына Пацяюк.

Яна заўважыла, што на ўвядзенне вакцын магчыма як мясцовая, так і агульная рэакцыя. Мясцовая праяўляецца ў тым месцы, дзе ўводзіўся прэпарат. Гэта можа быць пачырваненне, невялікі ацёк тканін, тактыльны дыскамфорт. Агульныя рэакцыі таксама даволі індывідуальныя і варыябельныя.

Што яшчэ дапаможа засцерагчыся

Чалавек з моцным імунітэтам мае больш магчымасцей справіцца з віруснай нагрузкай, адзначыла Ірына Пацяюк. Добры стан імунітэту мяркуе, у першую чаргу, адсутнасць іншых захворванняў, адсутнасць пераахаладжэння і недахопу вітамінаў у арганізме. Яна параіла выкарыстоўваць восеньскі час для папаўнення арганізма вітамінамі. Добрыя ў гэтым плане капуста, уся зялёная гародніна, любая зеляніна.

Для імунітэту важны дастатковы сон. «Наш арганізм вельмі цяжка перажывае недасыпанні. Як толькі мы знаходзімся ў перыядзе пастаяннай недастатковасці сну, становімся лёгкай мішэнню для любога ўзбуджальніка», - адзначыла загадчыца кафедры. Таксама яна заклікала пазбягаць стрэсу, прытрымлівацца гігіены рук і карыстацца маскамі - для зніжэння віруснай нагрузкі.

Кірыл Ігнатаў звярнуў увагу на важнасць прытрымлівацца рэспіраторнага этыкету ў любых грамадскіх месцах, у тым ліку ў паліклініках. Паводле яго слоў, трэба праветрываць памяшканні, праводзіць вільготную ўборку, прытрымлівацца здаровага ладу жыцця, рэжыму працы і адпачынку і, вядома ж, выконваць фізічную актыўнасць і паўнацэнна харчавацца.

Калі час да лекара

Галоўным сімптомам грыпу, які рэзка ўзнікае, з'яўляецца высокая ліхаманка. «Часта на першых этапах увогуле можа не быць якіх-небудзь праяў, напрыклад, сопляў, слёз. Асноўная скарга - цяжкі агульны стан, недамаганне», - дадала яна. Зрэшты, чалавечы арганізм індывідуальны і ў розных людзей інфекцыя працякае па-рознаму.

Што тычыцца ў цэлым рэспіраторных інфекцый, Кірыл Ігнатаў звярнуў увагу на такія першыя сімптомы, як павышэнне тэмпературы, заложенность носа, боль у горле, кашаль. Пры грыпе таксама характэрна ламота ў целе. Прычым, як адзначаюць многія ўрачы, чалавек, захворваючы на грып, можа сказаць дакладна, аж да некалькіх гадзін, калі менавіта ў яго рэзка павысілася тэмпература цела.

Пры з'яўленні якіх-небудзь з гэтых сімптомаў медыкі заклікаюць звяртацца ў медыцынскія ўстановы для атрымання кваліфікаванай медыцынскай дапамогі.

«Гэта звязана і з бяспекі ў дачыненні да ўласнага здароўя, і з тымі мерамі, якія мы можам зрабіць, каб не заражаць іншых людзей - калег, сваіх дзяцей і блізкіх сваякоў, людзей у транспарце, у крамах», - склала Ірына Пацяюк.

БЕЛТА