Які галоўны козыр Аляксандра Лукашэнкі? Ветэран працы, якая бачыла першыя яго крокі, падзялілася ўспамінамі

Галоўным козырам Прэзідэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнкі з'яўляецца яго ўменне размаўляць з самымі рознымі катэгорыямі людзей. Сваімі ўспамінамі пра кіраўніка дзяржавы, яго першыя кіраўнічыя крокі ў рэпартажы тэлеканала «Першы інфармацыйны» падзялілася ветэран працы, якая прайшла вялікі жыццёвы шлях, Вера Кастэнка.

«Легенда Прыдняпроўскага краю, першы сакратар райкама партыі Шклоўскага раёна, ударніца працы, ідэолаг. Бачыла першыя кіраўнічыя крокі будучага Прэзідэнта», - так прадставілі Веру Кастэнку журналісты.

У гэтым годзе гэтай вядомай і паважанай жыхарцы Магілёўшчыны споўнілася 90 гадоў. У яе жыцці было і ваеннае дзяцінства, і 50 гадоў працоўнага стажу. Пройдзены вялікі жыццёвы шлях, назапашаны вялізны вопыт. Станаўленне беларускай дзяржаўнасці праходзіла на вачах Веры Кастэнка.

Менавіта яна гутарыла Аляксандра Лукашэнку - педагога, як кіраўніка саўгаса «Гарадзец», адпраўляла ў Маскву на сустрэчу з кіраўніком СССР Міхаілам Гарбачовым. І менавіта яе подпіс быў абавязковым пры залічэнні Аляксандра Лукашэнкі на службу ў войска.

Вера Кастэнка і сёння сочыць за работай Прэзідэнта.

«У яго ёсць адзін вялікі козыр. Вельмі вялікі. І ён яго ўсё жыццё трымае пры сабе. І гэты козыр - слова ж нічым не заменіш - дзе б ён ні быў, скажам, у сялянскіх колах, з вайскоўцамі, а асабліва з журналістамі. Як ён умее з усімі катэгорыямі размаўляць! Гэтае ўменне, чаго не дастае шматлікім кіраўнікам. Але каб гэта мець, гэта патрэбен каласальны багаж ведаў. Гэта трэба смеласць. Ды яшчэ улічваючы, што пасада такая, такая «рамачнасць». Бо ты не проста гутарыш. Ты вычэрчваеш розныя дзяржаўныя напрамкі, характарызуеш краіну, даеш экскурс, як ісці далей. Вось гэта дар у яго», - сказала Вера Кастэнка.

«Словам можна забіць, словам можна выратаваць, словам можна палкі за сабой павесці», - працытавала яна вядомыя радкі паэта Вадзіма Шэфнера.

Вера Кастэнка прыгадвае, як Аляксандр Лукашэнка, працуючы ў свой час у таварыстве «Веды», дапазна ў бібліятэцы вывучаў палітычную літаратуру: «Па вечарах ішоў, забіраў дзяцей - Дзіму і Віктара - садзіў іх за стол. Яны гарталі часопісы, а ён працаваў. Я прыязджаю позна. Машыну ставіць вадзіцель. І гарыць святло. Заходжу, а гэта Аляксандр Рыгоравіч працуе з палітычнай літаратурай. Гэта быў станісты, працавіты чалавек. Прыгожай мужчынскай стаці».

Адна з сустрэч з будучым Прэзідэнтам была звязана з яго жаданнем пайсці афіцэрам у армію: «Ён паступіў ужо ў сельскагаспадарчую акадэмію, працаваў у нас ва «Ударніку» (калгас. - Заўвага БЕЛТА). І трэба мой подпіс. Ваенкам патрабаваў, таму што ён хоча пайсці афіцэрам, а пяць месцаў. Вы прайшлі, кажу, камісію. «Так, прайшоў». Пяць чалавек за ўсё! Я падпісала дакументы і кажу: «Вы назаўжды ўжо ці пабудзеце?» А ён кажа: «Ну я ж яшчэ ў акадэміі вучуся». Я гавару: «Мне шкада вас як спецыяліста. Вы там вельмі добра спадабаліся народу, і мы вас паслалі ў калгас з такім найменнем – «Ударнік». Дык мы б хацелі, каб вы ў нас тут. Але краіна патрабуе, і вы туды падыходзіце, і ў вас жаданне… Я падпішу».

Вера Кастэнка расказала, што часам Аляксандр Лукашэнка праяўляў і вельмі суровы нораў. «У працы кожны дзень сустракаліся. Ён, бывала, прыйдзе, як раз'юшыцца, як пачне паказваць», - успамінае яна.

Але лічыць, што гэта нават плюс для тых, на каго накіравана крытыка: «Хто табе шчыра гаворыць пра непаладкі, крытыку, ты павінен яго тройчы дзякаваць і кланяцца. Ён цябе ратуе гэтым».

Падчас здымак рэпартажу журналісты разам з Верай Кастэнкай пабывалі на малой радзіме Аляксандра Лукашэнкі, у тым ліку на эксперыментальных прэзідэнцкіх палях, дзе яна адзначыла добрыя ўсходы. «Я ведаю, як Прэзідэнт душой і сэрцам звязаны з зямлёй, сялянствам. Усё, што ў ягоным жыцці ёсць. Не толькі дыпламатычная дзейнасць, не толькі як архітэктар дзяржавы, а яе трымае святое стаўленне да зямлі», - падкрэсліла яна.

Вера Кастэнка адыграла сваю ролю і ў гісторыі з паездкай Аляксандра Лукашэнкі на нараду да Міхаіла Гарбачова. На той момант будучы Прэзідэнт толькі нядаўна ўзначаліў саўгас «Гарадзец». Размова ішла аб развіцці арэнднага падраду ў рамках новай эканамічнай палітыкі. Гэта было навінай для сельскай гаспадаркі. «Раптам тэлефануюць з ЦК партыі, што трэба накіраваць двух чалавек на размову з Гарбачовым. Там нарада аб перабудове ў сельскай гаспадарцы. Сакратар абкама сказаў: «Давайце пашлем самога Аляксандра Рыгоравіча». Там некаторыя бурчалі: «Ён малады! У нас 400 калгасаў, чаму яго?» Не, настаялі - яго. Калі ён адтуль прыехаў, мы даведаліся, што ён двойчы падняўся на гэтай нарадзе. Некаторых ён паправіў сам. Гэта якая смеласць! - успамінае ветэран працы.

«Як сталі ехаць усе на сэмінар. Хоць не гатова ў «Гарадцы» яшчэ. Што ён зрабіў? Ён настолькі тамака, суткамі відаць, працаваў. Ён столькі зрабіў! Ён любіў рэкорды», - распавяла Вера Кастэнка.

Напрыклад, Аляксандру Лукашэнку было цікава, якую плошчу пры добрасумленнай і эфектыўнай працы можа за змену апрацаваць трактарыст. Гэта значыць будучы Прэзідэнт ужо тады матываваў людзей на працу, але, адказваючы на іх запыты, і даваў новую добрую тэхніку. А гэтым прыкладам паказваў, якіх паказчыкаў можна дасягаць у сельскай гаспадарцы.

Як распавяла Вера Кастэнка, час развалу СССР яна вельмі цяжка перажывала, аж да праблем з сэрцам. «Няма краіны. Каму ўручыць кіраваць, калі такі шторм ідзе - гістарычны, чалавечы. Каму даць руль кіраваць Беларусьсю? Народ настолькі ўбачыў, што тут трэба зусім іншыя павароты, што трэба браць з народа кагосьці. Мне думаецца, што гэтае грамадства паспела да адзнакі яго як кандыдата. Падумайце, колькі шляхоў ён прайшоў да 40 гадоў. Стаць за штурвал карабля, аповесці, але так, каб шчоглы не паламаліся, каб людзі жывыя былі», - вельмі эмацыйна і вобразна дзеліцца сваімі перажываннямі ветэран працы.

Яна звярнула ўвагу, што асабліва ў першыя гады Аляксандру Лукашэнку на прэзідэнцкай пасадзе прыйшлося прайсці цяжкі шлях, але ён раіўся з народам, знайшоў спосабы, каб сцэментаваць уладу: «Гэта быў найцяжэйшы шлях, і ён яго вытрымаў. Пры гэтым усім вельмі зайздросна было, што гэта астравок, на якім многія напрамкі Краіны Саветаў утрымліваюцца. Колькі перашкод было, каб саюз з Расіяй не быў. Чытаючы матэрыялы і прадстаўляючы ўсю гэту армаду, якая накіроўвалася (супраць Прэзідэнта Беларусі. - Заўвага БЕЛТА), гэта толькі несуцішны (чалавек на гэта здольны. - Заўвага БЕЛТА)».

Вера Кастэнка таксама адзначыла, што вельмі пакутавала, калі ў ранейшыя гады пасля развалу СССР заціралі паняцці «ідэалогія» і «агітацыя». «Мяне параніла. Бо я ў гэтым бачыла нейкую здраду, нейкае няведанне. Любая дзяржава без ідэалогіі мёртвая», - упэўненая яна.

Вяртаючыся да дзіцячых і падлеткавых гадоў Аляксандра Лукашэнкі, ветэран працы адзначыла яго беражлівасць, бо ён ведаў, як дорага і цяжка даваліся заробкі. «Ён ведаў, што такое трымаць сякеру, касу, што такое здабываць хлеб», - адзначыла Вера Кастэнка.

Тады ў памяці былі яшчэ зусім свежыя цяжкія ваенныя і пасляваенныя гады, і ўсе ад малога да вялікага ведалі, што такое праца.

Разам з Верай Кастэнка пабывалі журналісты і ў пякарні ў Копысі, куды нядаўна прыязджаў падчас рабочай паездкі і сам Аляксандр Лукашэнка. Гэта прадпрыемства - узор, і гэты вопыт Прэзідэнт хоча распаўсюджваць і на іншыя такія невялікія населеныя пункты..

Ветэран працы амаль са слязамі на вачах успомніла, як у ваенныя гады людзям, і яе маці ў тым ліку, часам проста не было чым накарміць дзяцей. «Мяне пераносіць у ваенныя гады. Калі стаіць мама побач са мной. Брат меншы: «Хачу ёсць!» А слёзы мамы мне капаюць, што няма чаго даць, - успамінае яна. - Пра нашу краіну, я думаю, ведаюць першым чынам, што мы гэтулькі саграваем людскіх душ, пасылаючы прадукты. Нам проста зайздросцяць усё, што мы маем такую магчымасць - накарміць свой народ».

Вера Кастэнка марыць, каб калі-небудзь дзяржавы абменьваліся не нотамі пратэсту, а рэцэптамі, і прапанавала ўсталяваць помнік хлебу і хлебаробам.

«У нас моладзь вельмі аблашчаная. Мы ўсё зрабілі, каб нараджалі дзяцей. Даем ім столькі. Аблашчаны. Гэтаму кошту ніколі не можа быць. І наўрад ці нейкі час можа параўнацца з гэтым. Такое параўнанне паставіць побач немагчыма, калі ты ў мірнай краіне, з дастатковым узроўнем усіх даброт чалавечых. Гэта вельмі каштоўна. Сёння я нават думаю, што гэта толькі трэба было марыць калісьці», - дадала ветэран працы.

Крыху па-жаночаму ці па-мацярынску Вера Кастэнка нават шкадуе кіраўніка дзяржавы, адзначаючы вялікі пласт працы, які ён выконвае літаральна кожны дзень: «Тое, што ён зыходзіў усю краіну, тое, што ён можа ў адны суткі тры-чатыры кірункі агульнадзяржаўных мець у руках і на ўвесь свет трансляваць, - гэта, я вам скажу, трэба як трэба, трэба як трэба, трэба як трэба. Таму што гэтыя намаганні яго - усё, якія ён робіць, - не вымераць. Такіх шаляў няма, і такой меры пакуль яшчэ не прыдумалі, як вымераць яго фундуш штодзённы ў гэта».

Вера Кастэнка раіць Аляксандру Лукашэнку берагчы сябе, але і адпускаць кіраўніка дзяржавы на спакой ветэран працы таксама не хоча. «Вы нам патрэбны. Заўсёды патрэбны. Вось зараз яшчэ пяць гадоў прэзідэнцтва. У яго такі каларыт, яшчэ не адна кніга будзе. І фільмы. Такія каларытныя фігуры, такія асобы вельмі патрэбныя і надалей», - сказала яна.

БЕЛТА