З клопатам і добрым словам: як фермеры ў Магілёўскім раёне вырошчваюць гародніну

Фермерская гаспадарка Васіля Зайцава ў вёсцы Махава – самая буйная ў Магілёўскім раёне. А пачыналася ўсё ў 90-х з невялікага ўчастка зямлі, дзе працавалі два чалавекі.

У Махава гасцей сустрэў сын Васіля Міхаіл. Пасля заканчэння сельскагаспадарчай акадэміі ён прыняў рашэнне застацца на радзіме і дапамагаць развіваць ферму.

«Калі бацькі вырашылі займацца фермерствам, мне было ўсяго 10 гадоў, – успамінае Міхаіл. – Я дагэтуль памятаю, як да нас прыехаў наш першы трактар. Машына, дарэчы, да гэтага часу на хаду і працягвае працаваць. Тады ў бацькоў было ўсяго 50 га. Паступова куплялася тэхніка, з’явілася неабходнасць будаваць мехдвор, сховішчы і зернесклады – гаспадарка стала разрастацца».

Цяпер тэрыторыя фермы займае каля 500 га. Тут вырошчваюць бульбу, моркву, буракі, цыбулю, капусту, перац і таматы ў адкрытым грунце, збожжавыя. Рэалізуюць прадукцыю не толькі на ўнутраны рынак, але і ў Расію, Украіну, Малдову, Грузію.

А яшчэ гаспадарка ў Махава адзіная ў Магілёўскім раёне закладвае прадукты ў стабілізацыйны фонд вобласці. «Удзел у стабфондзе вобласці – неабходны этап нашай працы. Так мы дапамагаем падтрымліваць харчовую бяспеку рэгіёна», – з гонарам адзначае Міхаіл.

На тэрыторыі гаспадаркі размясціліся цяпліцы, зернясклад, тэхмайстэрня, навесы для захоўвання тэхнікі. Сховішчы для агародніны разлічаны на 500 т пад капусту, на 1 тыс. т – пад бульбу і гародніну. У распараджэнні 13 трактароў, уся неабходная глебаапрацоўчая тэхніка, прылады для пасеву і ўборкі культур.

«Працы заўсёды хапае. У сезон наймаем людзей, цяпер на ферме занятыя 45 чалавек, – уводзіць у курс справы Міхаіл. – Ужо высаджана і падрастае ранняя капуста і бульба, ідзе пасадка перцу».

На пытанне, як мінулая цёплая зіма паўплывала на гаспадарку, суразмоўца адказаў: «Такая зіма нас не моцна спалохала. Мы пастаянна маем зносіны з фермерамі з іншых краін. У немцаў, напрыклад, заўсёды такія зімы. Так што мы былі гатовыя. А вось нядаўнія перапады тэмператур негатыўна адбіліся на некаторых нашых раслінах: падмерзлі памідоры. Сельская гаспадарка заўсёды спалучана з рызыкамі. Гэта трэба разумець і быць гатовым да любога павароту. Вынік залежыць не толькі ад людзей, але і навакольных фактараў, на якія ніяк не паўплываць».

«У нас строга і выразна выконваюцца ўсе тэхналогіі пасадкі, вырошчвання і ўборкі. Але мала проста стварыць раслінам камфортныя ўмовы – за імі трэба даглядаць. На нашых палях нават забаронена выкарыстоўваць ненарматыўную лексіку – расліна адчувае і ўбірае энергетыку тых, хто працуе. Добры настрой, пазітыўны настрой – адна з важных умоў палявых работ», – падкрэслівае аграрый.

Сучасная сельская гаспадарка нікуды без тэхналогій, канстатуе Міхаіл. «На нашу тэхніку мы пачалі ўстанаўліваць навігацыйныя сістэмы. Гэта дазваляе яшчэ больш кантраляваць працэсы падрыхтоўкі глебы, пасадкі. Усё гэта нам трэба для павелічэння ўраджаю і яго якасці», – дадае ён.

На адным з участкаў работнікі высаджваюць перац у адкрыты грунт, у дапамогу ім спецтэхніка і трактар. За машынай ідуць два чалавекі – правяраюць, каб расада была пасаджана акуратна, нідзе не замялася.

«За апошнія 10 гадоў у людзей змяніліся смакавыя перавагі – сталі ўжываць больш гародніны. Гэта значыць, што многія сочаць за сваім здароўем і харчаваннем. І аграрыі адказныя за тое, каб на стол да спажыўца трапляла смачная і карысная прадукцыя», – лічыць фермер.

Рыхтуюць да новага сезона і аўтаматызаваную лінію ўпакоўкі бульбы. Міхаіл заўважае, што выгляд прадукта і яго ўпакоўка для пакупніка не на апошнім месцы.

«Першае, на што звяртае ўвагу пакупнік, – гэта выгляд прадукту. І нават калі ваша гародніна самая карысная і экалагічна чыстая ва ўсім свеце, але ў яе няма таварнага выгляду, наўрад ці яна будзе карыстацца вялікім попытам. Таму мы ўдзяляем вялікую ўвагу упакоўцы нашай прадукцыі», – кажа Міхаіл.

У гэтым годзе Зайцавы плануюць высадзіць на ферме 120 га бульбы, 30 га капусты, 20 га цыбулі, 15 га морквы і столькі ж буракоў. Таматы размесцяцца на 3 га, яшчэ 1,5 га адведзена пад клубніцы.

У планах на будучыню – будаўніцтва сучаснага сховішча. Так, у гаспадаркі з’явіцца магчымасць атрымліваць прэміум-прадукт пасля захоўвання. Для гэтага трэба мяняць і тэхналогію вырошчвання: ад пасадкі і глебаапрацоўкі да канчатковага прадукту.

«Мы імкнёмся да рацыянальнага і правільнага земляробства, якое дазволіць нарасціць аб’ёмы вытворчасці экалагічна чыстай прадукцыі. Тут неабходна ўлічваць тэмпературу паветра і глебы, вільготнасць і нормы паліву. Галоўны фактар – рацыянальнае ўнясенне хімічных угнаенняў: мінімальныя дозы мінеральных угнаенняў, рэгулятараў росту і развіцця расліны, сродкаў абароны ад шкоднікаў. Захаванне тэхналогій, прымяненне сучаснай тэхнікі, граматная і ўважлівая праца людзей у палях – менавіта такім павінна быць земляробства», – сцвярджае Міхаіл.

Ён дадае, што ў зямлі, як ва ўсяго на планеце, ёсць свой рэсурс. «І наша галоўная мэта – не проста атрымліваць добры ўраджай, забіраючы максімум з зямель, што ў нас ёсць. Неабходна граматна падыходзіць да гэтай працы, таму што мы павінны пакінуць нешта і іншым пакаленням, якія прыйдуць сюды пасля нас», – падсумоўвае аграрый.

БЕЛТА