«Тут не проста знаёмішся з гісторыяй вайны - тут яе пражываеш». Магіляўчане пра ўражанні ад «Цягніка Перамогі»

Магілёў 28 чэрвеня сустрэў перасоўную музейную экспазіцыю «Цягнік Перамогі».

Праект уяўляе сабой інтэрактыўную экспазіцыю, якая размясцілася ў вагонах стылізаванага цягніка. Яна прысвечана подзвігу савецкага народа ў гады Вялікай Айчыннай вайны. У складзе цягніка - 12 тэматычных вагонаў, кожны з якіх расказвае пра пэўны гістарычны перыяд. Візуальныя эфекты, гукавое суправаджэнне і рэалістычныя дэкарацыі дапамагаюць наведвальнікам пагрузіцца ў атмасферу ваеннага перыяду і разам з героямі прайсці ўвесь шлях: ад абароны родных земляў ад ворага да доўгачаканай перамогі ў маі 1945 года.

Нягледзячы на дажджлівае надвор'е, ахвочых паглядзець дзіўную экспазіцыю аказалася нямала. Сярод першых, хто пазнаёміўся з музеем, - былы вязень нацысцкага канцлагера Павел Каваленка. Мужчына нарадзіўся да вайны ў Магілёве, у гады Вялікай Айчыннай вайны быў сагнаны ў канцлагер у Германію разам з братам. Так склаўся лёс, што на радзіму ён вярнуўся ўжо адзін. І ўсё сваё жыццё пражыў у абласным цэнтры - працаваў на карысць людзей і сваёй краіны.

Знаёмства з вагонамі «Цягнікі Перамогі» выклікала ў мужчыны непадробныя пачуцці - з апошняга вагона ён выйшаў са слязамі на вачах. «Экспазіцыя вельмі ўразіла. Я ніколі ў жыцці не думаў, што могуць быць такія музеі. Тут укладзена вялізная праца людзей, якія не проста расказалі і перадалі гісторыю вайны, а дапамаглі пражыць кожны з яе этапаў. Мяне гэта кранула да самай глыбіні душы, - падзяліўся ён. - Ведаеце, тут павінен пабываць кожны чалавек. А асабліва - моладзь. Гэта дасць магчымасць адчуць гісторыю Вялікай Айчыннай вайны, гісторыю нашай Перамогі».

Паглядзець экспазіцыю на колах прыехала сям'я магіляўчан Руслана і Святланы Сіманенка разам з сынамі-блізнятамі Усеваладам і Святаславам. Сям'я ў іх актыўная - яны шмат падарожнічаюць, стараюцца знаёміць дзяцей з гісторыяй роднага горада і вобласці, бываюць усе разам у музеях і памятных мясцінах. «Нядаўна ўсёй сям'ёй ездзілі ў Боркі - упершыню пабывалі ў мемарыяльным комплексе. Экскурсія была вельмі цікавай і кранальнай, усё было расказана простай мовай, зразумелай і дзецям, і дарослым. Для нас важна быць з дзецьмі ў такіх гістарычных мясцінах. Так, там месцамі становіцца страшна ад усведамлення ўсіх жахаў, праз якія праходзілі людзі ў гады вайны. Але пра гэта важна і трэба расказваць і паказваць дзецям, таму што гэта наша гісторыя, якую трэба ведаць, памятаць і перадаваць наступным пакаленням», - адзначыла Святлана Сіманенка.

Наведванне «Цягніка Перамогі», як падкрэсліў муж Руслан Сіманенка, усёй сям'ёй мае асаблівую важнасць. «Памяць аб Вялікай Айчыннай вайне павінна жыць. Падрастаючыя пакаленні павінны ведаць, што адбывалася на нашай зямлі, якія памылкі ў мінулым дапускалі людзі, да чаго могуць прывесці канфлікты. Гэта наша гісторыя, і яе не перапісаць, - дадаў ён. - Без мінулага не можа існаваць будучыні. Мы павінны глядзець наперад, але заўсёды памятаць урокі мінулых гадоў».

І ў Святланы, і ў Руслана ў асабістых сямейных гісторыях ёсць старонкі, апаленыя вайной. «Мае прадзеды былі на вайне. Адзін узнагароджаны медалямі, двое прапалі без вестак, - расказала Святлана. - Пра гэта мы таксама расказваем дзецям. Бо гэта іх продкі, іх сямейная гісторыя».

Экспазіцыя «Цягнікі Перамогі» здзівіла магіляўчан сваёй рэалістычнасцю. «З першага вагона ты бачыш агеньчык у вачах людзей. Яны некуды ехалі, былі шчаслівыя, жылі сваё жыццё. І з кожным крокам, з кожным вагонам ты бачыш, як гэты агеньчык становіцца цьмяным і цьмяным. Гэта значыць, так рэалістычна перададзена атмасфера, што ў нейкі момант губляеш адчуванне таго, што глядзіш экспазіцыю. Жывы, просты і зразумелы аповяд яшчэ больш дадаў уражанняў, - адзначыла Святлана Сіманенка. - Усевалад і Святаслаў, хоць яшчэ і маленькія, але таксама ўсё зразумелі. І пакуль мы ішлі па цягніку, яны мне казалі: «Нельга, каб такое адбывалася. Як добра, што ў нас мір». Па-дзіцячы, па-свойму, але так шчыра гэта гучала. Таму, вядома, жадаецца, каб над намі заўсёды было мірнае неба. А мы ў сваю чаргу будзем захоўваць у памяці і сэрцы гераічную гісторыю нашых продкаў».

У Руслана Сіманенкі яго дзядулі і бабулі падчас Вялікай Айчыннай вайны былі дзецьмі. Два старэйшыя браты аднаго з прадзедаў пайшлі на фронт - іх лёс да гэтага часу застаецца невядомым. Дадому яны так і не вярнуліся. І такія трагічныя сямейныя гісторыі толькі ўзмацнілі ўражанні ад «Цягніка Перамогі».

«Адчуванні ад знаёмства з вагонамі гэтага цягніка пранізлівыя. Нягледзячы на тое, што мы шмат з дзецьмі ездзім па памятных мясцінах, наведваем музеі, але сам «Цягнік» - гэта нешта абсалютна новае і не падобнае на іншыя праекты. Гэта сапраўдная гісторыя з колаў. Яна паказвае, што вайна ішла не ў адной нейкай частцы краіны, яна ахапіла ўсіх. Неслася па нашай зямлі па сваіх страшных рэйках. Але нягледзячы на ўсе намаганні ворага, нашы людзі аказаліся мацнейшымі. І як цяпер «Цягнік Перамогі» калясіць па краіне, так і Перамога ў 1945-м упэўнена пракладала свой шлях, як імклівы цягнік», - падсумаваў Руслан Сіманенка.

У Магілёве «Цягнік Перамогі» зрабіў двухдзённы прыпынак. Пазнаёміцца з унікальнай перасоўнай экспазіцыяй жыхары горада атрымалі магчымасць 28 і 29 чэрвеня.

БЕЛТА